Thema Liefde | Spiritualia

Wat is liefde? De betekenissen die eraan gegeven worden zijn sterk cultureel en maatschappelijk geïnspireerd. Maar wat is 'Liefde'-met-een-hoofdletter? Wat zou het kunnen zijn? Geen mens die daarop een antwoord weet, en om die reden is iedereen ernaar op zoek, zonder het ooit buiten zichzelf te kunnen vinden.

Liefde... Er bestaat geen enkel ander thema dat zoveel wordt bezongen. Maar ook in films tracht men het uit te beelden, en in poëzie en literatuur tracht men het te beschrijven, maar van de miljarden woorden die reeds in verschillende talen aan dit thema werden besteed, zijn er geen enkele - geen één zelfs - die dicht bij de werkelijke beschrijving ervan komt.

'Liefde'... is een iets, dat moeilijk te beschrijven valt; een iets, waar elke mens naar snakt; een iets, waar eenieder van droomt; een iets, dat een gewone mens nooit of te nimmer kan ervaren, tenzij in de wereld van de eigen verbeelding. En toch ...

... toch is 'Liefde' een gevoel dat eenieder - op de één of andere manier - in zich meedraagt. Men proeft de smaak, men ruikt soms de geur, maar men krijgt de vrucht nooit te pakken.

Liefde mag geenszins worden verward met verliefdheid, dat zich laat beschrijven als een tijdelijke chemische reactie in de hersenen. Natuurlijk zijn het niet de chemische reacties zélf die de interactie tussen twee verliefde mensen teweegbrengen, omdat die chemische reacties - op hun beurt - totaal afhankelijk zijn van de binnengekomen prikkels van buitenaf, waarop die twee mensen automatisch, en dus instinctief, hebben gereageerd.

De énige liefde die een mens kent is eigenliefde en geässocieerd met 'liefhebben', met de nadruk op het werkwoord 'hebben'.

Je gelooft het niet? Neem de proef! Maar, speel het spel wel eerlijk, ... indien mogelijk, natuurlijk. Veronderstel dat je écht van jouw partner houdt. Zelfs indien het niet voor 100% is: veronderstel en schrijf op een blad papier neer waarom je van hem, of haar, houdt. Doe het nu, vooraleer je onderstaande tekst leest.

Wat is Liefde?... Liefde is een toestand van 'zijn'. Een 'zijn' vanuit een innerlijke éénheid, en niet vanuit een persoon die nu de ene is en enkele minuten later de andere. "De mens is nooit één," zei Gurdjieff.

De mens, die geen liefde kent, heeft lief.

Lief-'hebben' is, zoals het woord het zelf uitdrukt, een vorm van 'hebben'. Het past in een maatschappij, waarin mensen zich met hun lichaam identificeren; een lichaam, geregeerd door honderdtallen 'ikjes', die elkaar niet willen kennen. Vandaag heeft die mens lief, morgen misschien niet meer, afhankelijk van het aangeboren karakter, het 'ikje' dat op dat ogenblik regeert, en responderend op de innerlijke, wispelturige thermostaat. Een thermostaat, die automatisch aan- of afslaat, afhankelijk van de nieuwe, binnenkomende prikkels.

Het persoonlijke gevoel dat als 'liefde' wordt vertaald, is soms - als prikkel - het gevolg van een instinctief, opwellend seksueel verlangen, het resultaat van lusten, dromen, begeerten, een hunkeren naar aandacht, genegenheid, geborgenheid, het snakken naar een innerlijk gemis, of leegte, et cetera. Om die reden wordt eigenliefde, of noem het 'liefde vanuit het ego', verkeerdelijk met ware Liefde verward. Het is een liefde van een mens die wil bezitten. Zelfs de partner, of het kind, of wie of wat dan ook, is zijn, of haar, eigendom.

De vorm van liefde waarmee een mens rondloopt, heeft 'haat' als tegenpool. Anders gezegd: die vorm van liefde kan op elk moment in haar tegendeel omslaan.

Zo kan men zich de vraag stellen: "Indien een mens de medemens vanuit het hart écht liefheeft, zou die mens de ander dan nog kunnen schade aanrichten? Beliegen? Bedriegen? Verkrachten? Geweld aandoen? Bestelen? Doden?..."

Hoeveel mensen leven in vrede met zichzelf en hebben hun naasten onvoorwaardelijk lief? Met 'naasten' wordt bedoeld: partners, familieleden, kennissen, werkmakkers, buren, enzovoorts. En is het ontbreken van die ware Liefde niet het bewijs dat oorlogen en plaatselijk geweld almaar blijven bestaan?

Liefde is een toestand van 'zijn'. Het is 'iets' - even 'materieel' als een tafel of een stoel - dat een mens in zichzelf meedraagt en naar iedereen, los van het ego - net als de zon - permanent uitstraalt. En, wat men niet bezit kan men niet met anderen delen. Wees verdraagzaam en begripvol: verwacht het dus ook niet van die ander.

De énige vraag die we aan onsZelf kunnen stellen is: "Hoe kunnen we de Liefde worden, teneinde het te 'Zijn'?"

De gewone mens heeft geen 'Meester' in zichzelf.
Hij is niet 'één'.
Nu eens wordt hij door zijn hoofd geregeerd,
Dan weer door zijn emoties,
Of, door zijn instincten,
Maar meer dan ooit staat hij onder het bevel van het sekscentrum.
Echte 'wil' kan er slechts zijn wanneer er één 'Ik' regeert;
wanneer er een 'Meester' in het huis, dat 'lichaam' wordt genoemd, aanwezig is.

- G.I. Gurdjieff -

O ja: heb je die test uitgevoerd? En, wat zijn de resultaten ervan? Herlees de woorden en merk op hoe ze allemaal ik-gericht zijn. Zo kunnen mensen schrijven: "Hij/zij geeft me dit of dat..." - "Ik vind hem/haar mooi" - "Hij/zij kan naar mij luisteren" - "Hij/zij begrijpt mij" - "Hij/zij geeft me financiële zekerheid" - "Hij/zij is goed in bed", en zo meer. Allemaal voorspruitende uit eigenliefde.

Organisaties gespecialiseerd in liefde