Thema Stervensbegeleiding

Onder stervensbegeleiding verstaat men het geheel van acties die de laatste levensdagen voor een stervende draaglijker kunnen maken. Men denkt daarbij aan aanwezigheid van niet-professionele hulpverleners, die de verpleeghulp aanvullen, al hebben die een zekere opleiding doorlopen.

Met stervensbegeleiding verwijst men voornamelijk naar gesprekken over zingeving. Het onderscheid in de maatschappij tussen gelovigen en vrijzinnigen wordt in de ziekenkamer duidelijk: de stervende kiest...

- ofwel voor palliatieve zorg - de zorg, die gericht is op palliatie, dat wil zeggen: verzachting of verlichting, al of niet gecombineerd met zingevingsgesprekken met een religieus zielzorger en het toedienen van het sacrament van de zieken - of, voor gesprekken met een moreel consulent;

- ofwel voor euthanasie - een waardig sterven zonder lijden - al of niet gecombineerd met zingevingsgesprekken met een moreel consulent.

Beide staan doorgaans tegenover elkaar, hoewel dat niet noodzakelijk is. In beide gevallen gaat het om evenwaardige ondersteunende maatregelen bij het levenseinde.

Stervensbegeleiding kan zowel thuis gebeuren als in een hospitaal, of rusthuis; dit, afhankelijk van de plaats waar de stervende zich op dat ogenblik bevindt.

Over dood en sterven kan men echter pas spreken als de patiënt zelf aangeeft daar klaar voor te zijn, terwijl de hoop op herstel nooit mag ontnomen worden. In wezen spreken we van daadwerkelijke stervensbegeleiding wanneer het sterven van de bewoner verwacht wordt binnen korte tijd, zijnde: binnen de enkele dagen, maximum binnen de enkele weken.

- Stervensbegeleiding kan meerdere keren gebeuren bij één bewoner, bijvoorbeeld, in geval van zware ziekte.
- Stervensbegeleiding is altijd tijdelijk, vaak plots en onvoorspelbaar.
- Stervensbegeleiding gaat meestal gepaard met een intensievere zorg voor de bewoner en een intensieve begeleiding van de familie.

Volgens Plato, is: “Sterven is geen kunst. De dood komt vanzelf. Maar om goed te sterven, dat is de kunst der kunsten”.

Afscheid nemen is nooit een gemakkelijke taak en beladen met emoties. Het confronteert de mens met zijn eigen sterfelijkheid en kan dus angst met zich meebrengen. Om die reden moeten stervensbegeleiders goed getraind worden, bereid zijn elke situatie aan te kunnen, en vooral zélf geen angst hebben van de dood.

"Iedereen gaat dood op een manier die op hem lijkt. Sommigen in stilte, op hun tenen, anderen lopen achteruit, terwijl ze om vergiffenis of toestemming vragen. Sommigen gaan heftig discussiërend of om uitleg vragend, en sommigen banen zich vechtend en vloekend een weg erheen. Anderen omarmen hem. Sommigen sluiten hun ogen, weer anderen huilen." - Eduardo Galeano -