Wetenschappers begraven biologisch afbreekbare theezakjes

… om ze zeven maanden later weer op te graven – en het resultaat zal je misschien verrassen
door Tsenne Kikke - maandag 17 juni 2024 16:31

Hoewel de term 'biologisch afbreekbaar' misschien doet vermoeden dat biologisch afbreekbare theezakjes ook in de natuur snel vergaan, is niets minder waar. Na zeven maanden bleken veel van die theezakjes namelijk nog volledig intact. En daar blijft het niet bij:; de theezakjes lijken ook nog eens te leiden tot sterfte onder regenwormen.

Veel consumenten maken steeds bewustere keuzes in de supermarkt. En dan klinkt een biologisch afbreekbaar theezakje jou natuurlijk als muziek in de oren. Fabrikanten maken daarbij veelal gebruik van biologisch afbreekbaar plastic (ook wel PLA) genoemd. Klinkt prachtig en heel milieubewust. Maar slinger ze vooral niet op je composthoop, zo waarschuwen Britse wetenschappers nu in het blad 'Science of the Total Environment'. Want hun experimenten onthullen namelijk dat theezakjes gemaakt van PLA niet afbreken in de natuur en zelfs schadelijk lijken te zijn voor organismen die in de grond leven, zoals regenwormen.

Industriële composteringssystemen

Voor de echte kenners zal dat niet direct als een verrassing komen. PLA – dat vervaardigd wordt uit maiszetmeel of suikerriet – staat namelijk weliswaar te boek als biologisch afbreekbaar, maar kan alleen (snel) worden afgebroken in industriële composteringssystemen. Het probleem is alleen dat veel fabrikanten die gebruik maken van PLA dat niet op hun verpakkingen vermelden. En daardoor bestaat de kans dat mensen ze – goedbedoeld – toch op de composthoop gooien. Om na te gaan wat er dan precies gebeurt, zetten de Britse onderzoekers een experiment op, waarbij ze PLA-theezakjes gedurende enige tijd in de natuur lieten liggen. En de resultaten zijn weinig opbeurend. “Wij tonen aan dat wanneer niet op de juiste manier wordt afgevoerd en bijvoorbeeld gedurende zeven maanden in de bodem ligt, de moleculaire structuur van het PLA intact blijft,” vertelt onderzoeker Antoine Buchard.

Experiment

Voor het onderzoek verzamelden wetenschappers theezakjes die volledig van PLA waren gemaakt en theezakjes die deels uit PLA en deels uit cellulose bestonden. Ze begroeven de theezakjes zorgvuldig. Om deze vervolgens zeven maanden later weer op te zoeken en – voor zover mogelijk – weer op te graven. Het leidde tot een tamelijk onaangename verrassing. Want de biologisch afbreekbare theezakjes bleken na zeven maanden in het gunstigste geval slechts deels te zijn afgebroken, zo schrijven de onderzoekers. De theezakjes die volledig uit PLA bestonden, waren na zeven maanden nog volledig intact. De zakjes die daarnaast cellulose herbergden, waren wel in kleineren delen uiteengevallen en tussen de 60 en 80 procent van hun massa kwijt. Maar ook hier hield het uit PLA bestaande deel moedig stand.

Regenwormen

De onderzoekers gingen vervolgens nog een stap verder en onderzochten de impact van de theezakjes op regenwormen, behorende tot de soort Eisenia fetida. Ook die bevindingen zijn weinig hoopgevend, want in aanwezigheid van de uit PLA-bestaande theezakjes bleek de sterfte onder de regenwormen met wel 15 procent toe te nemen.

Geen aanklacht tegen PLA

Het onderzoek is zeker geen aanklacht tegen de toepassing van PLA. Sterker nog: PLA is op papier echt een prachtig alternatief voor plastic. Maar dan moet het na gebruik wel correct worden afgevoerd. En daar zit ‘m de kneep. Want doordat PLA het label ‘biologisch afbreekbaar’ heeft, is de kans groot dat mensen in de veronderstelling zijn dat het van nature wel vergaat en dus bijvoorbeeld prima op de composthoop kan worden gegooid. “Labels zoals ‘biologisch afbreekbaar’ en ‘composteerbaar’ hebben de potentie om het publiek te misleiden,” meent Buchard. En de experimenten met PLA-theezakjes onthullen duidelijk dat dat verkeerd kan uitpakken. “In deze studie werden van PLA gemaakte theezakjes niet volledig afgebroken en het lijkt er zelfs op dat composterende wormen er door aangetast worden,” vertelt onderzoeker Mick Hanley. Daarom is het ook belangrijk dat wetenschappers, beleidsmakers en fabrikanten samenwerken, vindt Buchard: “Om ervoor te zorgen dat er duidelijke standaarden worden gevolgd en dat het publiek toegang heeft tot informatie over waar deze nieuwe kunststoffen kunnen worden weggegooid.” Collega-onderzoeker Winnie Courtene-Jones sluit zich daarbij aan: “In reactie op de plastic-crisis worden biologisch afbreekbare kunststoffen zoals PLA in een groeiend aantal producten gebruikt. Deze studie benadrukt de noodzaak van meer informatie omtrent de afbraak en mogelijke effecten van dergelijke materialen, voordat hun gebruik nog verder toeneemt en er – doordat ze niet op de juiste manier worden weggegooid – alternatieve problemen ontstaan.”

Biologisch afbreekbare tasjes

Het nieuwe onderzoek staat niet op zichzelf, maar maakt deel uit van een vier jaar lopende studie waarin verschillende bioafbreekbare verpakkingsmaterialen en producten worden getest. Daarbij wordt niet alleen kritisch gekeken naar in hoeverre ze echt afbreken, maar ook naar hun eventuele impact op soorten die op het land en in het water leven. Zo wees eerder onderzoek bijvoorbeeld uit dat biologisch afbreekbare plastic tasjes na drie jaar in de grond of het water te hebben gelegen nog steeds niet zijn afgebroken en zelfs nog gebruikt kunnen worden om boodschappen mee te doen. En hoewel een composteerbare tas na drie maanden in een nagebootste zeeomgeving volledig verdwenen was, hield deze in de grond na 27 maanden nog altijd vrij goed stand. “Het onderzoek roept een aantal vragen op over wat de consument mag verwachten als deze iets gelabeld ziet als ‘bioafbreekbaar,” vertelde onderzoeker Richard Thompson naar aanleiding van die studie.

Het nieuwe onderzoek naar biologisch afbreekbare theezakjes leidt Thompson – helaas – tot een conclusie met dezelfde strekking. “Na dertig jaar onderzoek te hebben gedaan naar plasticvervuiling ben ik dolblij dat er nu een wereldwijde consensus is – die ook tot uiting komt in een VN-verdrag omtrent plastic – dat de huidige productie en afvoer van plastics onhoudbaar is. Maar tegelijkertijd zie ik met immense frustratie toe hoe alternatieve en vervangende materialen op de markt worden gebracht, zonder duidelijke richtlijnen over hoe de voordelen die zij hebben, ook bewerkstelligd kunnen worden.” Want een materiaal kan natuurlijk onder bepaalde omstandigheden biologisch afbreekbaar zijn en zodoende een prachtig alternatief vormen voor conventioneel plastic, maar als consumenten het vervolgens niet op de juiste plaats weggooien, gaan de voordelen die het ten opzichte van plastic heeft, grotendeels in rook op. “Het is essentieel dat we leren van de fouten die we met plastic materialen hebben gemaakt,” vindt Thompson. “En wel door deze nieuwe materialen te testen en te labelen.”

- Dat weten we dan ook weeral... :-)

"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."

- DIMschool vzw, de énige gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

En, voel jij je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Klik dan op deze link. Alvast bedankt!

Overschrijven kan ook via: IBAN: BE22 7795 9845 2547 - BIC: GKCCBEBB

- Indien je zo'n (bak)steentje bijdraagt, ook eventueel via een aankoop of een Zoek&Vind abonnement, mogen we jouw naam hieronder publiceren? Laat het ons weten! -