Bepaalt de maan de slaap en menstruatie?

Mensen willen aan alles en nog wat een verklaring geven…
door Tsenne Kikke - donderdag 4 februari 2021 20:12

Bij nieuwe maan is het erg donker, dus ideaal om je voort te planten zonder opgeschrikt te worden, aldus de onderzoekers. En, als je afgaat op de statistieken, begint bij ongeveer de helft van de vrouwen de cyclus sowieso in de buurt van volle of nieuwe maan. Bij de andere helft is dit dus niet het geval... Welke helft gaan we onderzoeken?

De maan mag ons dan wel niet in weerwolven doen veranderen, de Inca’s uit de jaren 1400-1500 meenden dat ze wel degelijk iets met het menselijk lichaam deed, namelijk: dicteren wanneer vrouwen ovuleren. Mama Quilla (Moeder Maan) was niet zomaar hun godin van de menstruatiecyclus. En, een maansverduistering was in de ogen van die Inca's een poging van een enorme hemelse slang, of poema, om Mama Quilla te verslinden. Ze kwamen dan bijeen op heilige plaatsen en maakten zoveel mogelijk lawaai om de monsters weg te jagen. Maar ja: toen wisten de mensen niet beter...

Vandaag de dag geloven we niet meer in het bestaan van weerwolven, vampiers, monsters, spoken, geesten, demonen, en zo meer, nietwaar? :-)

Wie zoekt, die vindt

Maar de theorie dat de maan als een soort metronoom de vrouwelijke vruchtbaarheid dirigeert, is al lang voer voor discussie. Volgens sommige wetenschappers kan het haast geen toeval zijn dat beide cycli ongeveer 29 dagen duren, maar hard bewijs is nooit geleverd. De voorbije week won de theorie ietwat aan kracht met de publicatie van een studie in het vakblad 'Science Advances'.

Duitse, Argentijnse en Amerikaanse onderzoekers kregen van 22 vrouwen notities toegestuurd over hun menstruatie. Sommige hadden decennialang een dagboek bijgehouden. De vorsers vergeleken de data met de schijngestalten van de maan in dezelfde periode en gingen op zoek naar patronen. En die vonden ze.

Menstruatiecycli duren gemiddeld ongeveer een maand, maar de variatie is groot. Soms duurt zo’n omloop wel twee of drie maanden. Als ze onregelmatig zijn, vallen ze nauwelijks met de maan op te lijnen. Toch zagen de onderzoekers de cycli tenminste gedeeltelijk gelijklopen met de cyclus van de maan, vooral bij vrouwen onder de 35 jaar. Bij hen was de menstruatie tijdens bijna een kwart (23,6%) van hun vruchtbare leven gesynchroniseerd met de maan.

Net als de das

Vroeger moet het hemellichaam een veel groter effect hebben gehad, denken de onderzoekers. Tot 150 jaar geleden was de maan ’s nachts de enige lichtbron. Maar wat zou de biologische reden kunnen zijn voor de koppeling?

‘De menstruaties die synchroon liepen, begonnen meestal één tot twee dagen voor de volle maan’, schreven ze. ‘Dat suggereert dat in vroegere tijden de vruchtbaarste fase van de mens rond de vorming van de nieuwe maan moet zijn geweest.’ Het is dan ’s nachts erg donker, redeneerden ze. Hét moment om je voort te planten, want je loopt minder kans om opgeschrikt te worden door grote roofdieren. ‘Er zijn parallellen met andere diersoorten. Dassen paren ook voornamelijk tijdens de donkerste maanfasen.’

De publicatie deed wenkbrauwen fronsen. Antropologe Rebecca S. Nockerts van de Universiteit van Minnesota nam het bewijs op Twitter ‘zwak’. Antropologe Virginia Vitzthum van Indiana University, die veel onderzoek doet naar de vruchtbaarheid van vrouwen, geloofde geen snars van het verhaal. Het staat pal op haar eigen bevinding bij vrouwen in niet-geïndustrialiseerde gebieden in de hooglanden van Bolivia, waar nauwelijks lichtvervuiling is. Zij vond daar geen samenspel tussen ovulatie, menstruatie en maanstand.

‘Dat de synchronisatie alleen met tussenpozen bij een deel van de vrouwen in deze nieuwe studie te zien was, maakt een onderliggend biologisch mechanisme weinig plausibel’, mailde ze. ‘Als er zo’n sterke link met de maan was, dan zou je niet zulke verscheidenheid verwachten.’

Vitzthum denkt dat de auteurs erop gebrand waren een link te vinden. ‘Mensen geloven nu eenmaal niet graag in toeval, bijvoorbeeld dat de maan- en menstruatiecyclus even lang duren.’

In zulke studies is een correlatie al snel gevonden, zeker als het aantal proefpersonen klein is. Als je puur afgaat op de statistieken, dan begint bij ongeveer de helft van de vrouwen de menstruatiecyclus sowieso al binnen de drie dagen voor of na volle of nieuwe maan.

De eerste auteur van de studie, neuroloog Charlotte Helfrich-Förster van de Julius Maximilians-Universiteit in Würzburg, was niet bereikbaar voor commentaar. In een interview in Science zei ze dat ze wist dat de meeste wetenschapers sceptisch staan tegenover de theorie. ‘Zelf was ik ook verbaasd over de bevindingen.’ Over de mogelijke implicatie zei ze: ‘In het ergste geval is vruchtbaarheid tot op zekere hoogte afhankelijk van de maan, en heeft ze te lijden onder onze moderne leefstijlen in grote steden.’

Slaap

Ook onze slaap is aan de maan onderhevig. Eén van de auteurs van het menstruatieartikel, Ignacio Spiousas van de Universidad Nacional de Quilmes, Argentinië, schreef in dezelfde uitgave over zijn onderzoek naar de slaappatronen van bijna honderd mensen in een gebied in Argentinië dat verstoken is van elektriciteit. Tot Spiousas’ verrassing bleken de deelnemers drie tot vijf dagen voor volle maan het kortst te slapen (vijftig minuten korter dan gemiddeld) in plaats van tijdens de volle maan, wanneer de nacht het lichtst is. Later zag hij hetzelfde patroon, maar minder sterk, bij 464 studenten uit Seattle die aan een proef meededen.

Het verschil in lichtintensiteit van een volle maan en een maan die net niet vol is, is in een stad vol met lichtjes niet waarneembaar. Spiousas denkt daarom dat we de veranderingen in de zwaartekracht van de maan voelen.

Bron: De Standaard

"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."

Stuur wel geen eenden naar de arendenschool.