Zeer veel mensen zoeken hun heil in alternatieve geneeswijzen, zoals: osteopathie, homeopathie, chiropraxie en acupunctuur. In het kort ...
Homeopathie: voor, bijvoorbeeld, het versterken van de weerstand, algemeen welbevinden, het behandelen van allergieën, enzovoorts.
Chiropraxie: aangewezen voor lage rugpijn, bijvoorbeeld.
Osteopathie: algemeen welbevinden, helpt weinig gedefinieerde spierpijnen, et cetera.
Acupunctuur: kan helpen bij pijnbestrijding, maag-darm problemen, en zo meer.
Op 4 november 2013 had EOS in haar Grijze Cellen-reeks in Handelsbeurs Gent farmacoloog Norbert Fraeyman en homeopaat Hilde Vanthuyne te gast. Behandelde thema's waren, onder andere:
Wat zijn de wetenschappelijke bewijzen dat ze wel of niet werken? Hoe sterk speelt het bewezen placebo-effect bij mensen, die er gevoelig of ongevoelig voor zijn? Zijn er risico's? Houden we de reguliere geneeskunde en alternatieve geneeskunde best strikt gescheiden - of, kan een integrale geneeskunde tot een betere gezondheidszorg leiden?
Hieronder vind je enkele YouTube-filmpjes met een meest interessante inhoud, te beginnen met ...
1) De lezing van Norbert Fraeyman, hoogleraar farmacologie aan de Universiteit Gent en auteur van het boek 'Kritische reflecties over alternatieve geneeswijzen'.
Daarin verwijst hij, bijvoorbeeld, naar het jargon dat in de wereld van alternatieve geneeswijzen wordt gebruikt. Een jargon, waarbij onvatbare begrippen worden aangehaald, zoals, stromen van levensenergie, vitale kracht, qi - ki of chi, aura's, chakra's, evenwicht, enzovoorts - of termen uit weinig toegankelijke theorieën, waaronder kwantummechanica, fijnstoffelijke energieën, metafysische informatiestromen, en zo meer. "Het zal allemaal wel juist zijn, maar als je met spoed wordt opgenomen met een acuut probleem," zegt Norbert Fraeyman, "dan ga je niet veel hebben aan de kwantumtheorie, noch aan de fijnstoffelijke energieën."
In zijn inleiding, eerder gebaseerd op vraagstellingen dan op antwoorden, geeft Fraeyman weer dat er wel degelijk een maatschappelijke/sociale discussie nodig is, waarin volgende vragen zouden moeten worden beantwoord:
- Is deze maatschappij bereid om behandelingen voor een aantal pathologieën - waarvoor de bewijskracht zwak is - te aanvaarden?
- Is deze maatschappij bereid om conventionele en alternatieve geneeswijzen op dezelfde manier te accepteren? Een denkpiste, die op dit moment nog altijd niet beantwoord is.
- Is 'integrale geneeskunde' hét antwoord?
Daarenboven maakt hij melding van het feit dat er eveneens een financiële discussie nodig is, waarbij de patiënt centraal staat.
Hij eindigt zijn voorwoord - niet met vragen, maar met persoonlijke bevestigingen, zoals: "We hebben geen behoefte aan een ayurveda diagnose, noch aan een Chinese diagnose. "Uw drievoudige verwarmer is niet in orde..." Leg dit maar een uit aan een conventionele arts, als je met buikpijn de spoed binnenkomt." Anders gezegd, onrechtstreeks maakt hij hier een onderscheid tussen, enerzijds: de behandeling, en anderzijds: de diagnose, die hij 'westers' wil houden en gebaseerd op de conventionele normen.
Hij eindigt met de uitspraak, dat indien een potentieel, levensbedreigende ziekte wordt vastgesteld en indien het reeds bewezen is dat een conventionele behandeling in het verleden gunstige vooruitzichten heeft bewezen met kans op succes, dan MOET die toegepast worden. Het mag niet meer voorkomen dat dergelijke patiënten binnen een alternatief circuit terechtkomen - of, op een manier worden behandeld, die niet strookt met de conventionele behandelwijzen.
2) De lezing van Hilde Vanthuyne, pedagoog en homeopaat.
Met de woorden: "Hoe kunnen we de patiënt beschermen tegen zijn eigen geloof?" begon ze haar lezing, aangevuld met net het tegenovergestelde wat Fraeyman in zijn laatste paragraaf vooropstelde, zijnde: "Kunnen we het eigenlijk wel veroorloven om - wanneer een patiënt die levensbedreigend ziek is, en er geen conventionele behandeling meer voor bestaat - om die een alternatieve behandeling te ontzeggen?".
Vooral interessant is te aanhoren dat homeopathie uit de handen van kwakzalvers zou moeten worden weggenomen, enkel en alleen aan artsen zou moeten worden toevertrouwd, maar dan wel als placebo zou moeten worden aanzien.
Daarna geeft Hilde enkele voorbeelden uit haar eigen praktijk, en legt op een geloofwaardige manier uit wat de term 'holisme' in wezen betekent. Daarna tracht ze een antwoord te geven op de vraag of een integrale geneeskunde ja dan neen mogelijk is.
Over alternatieve geneeswijzen
Wie zijn de gebruikers van alternatieve geneeswijzen? Anders gezegd: wie gelooft erin, en voor wie is het betaalbaar? Waarom zijn alternatieve geneeswijzen zo populair? Wat trekt mensen aan in, bijvoorbeeld, homeopathie en wat is het profiel van de gebruiker?
Nieuwe wetgeving
Homeopathie beoefenen zal in de toekomst alleen kunnen door artsen, tandartsen en vroedvrouwen, en dat enkel als aanvulling op hun zorgberoep. Elke homeopaat zal ook over een diploma homeopathie van universitair of hoger onderwijs moeten beschikken, wat neerkomt op minstens 600 uur theorie en 200 uur stage. Dat zegt een koninklijk besluit, dat de ministerraad afgelopen zomer heeft goedgekeurd. Er zijn wel een aantal overgangsmaatregelen voorzien voor wie de praktijk nu uitoefent, maar geen arts, tandarts of vroedvrouw is.
Kan je alternatieve geneeswijzen testen?
Er is in de wetenschappelijke literatuur weinig tot geen bewijs dat alternatieve geneeswijzen werken. Omdat het niet meer is dan een placebo-effect, zeggen sceptici. Omdat het een ander ‘paradigma’ is, dat door de klassieke medische wetenschap niet getest kàn worden, repliceren beoefenaars van alternatieve geneeswijzen.
Wel was er de vreemde uitspraak, dat het 'zeer goed bewezen is' dat longen en huid iets bijna lijnrecht met elkaar te maken hebben, maar dat niemand weet waarom... Toch weet elke arts, of homeopaat, dat ook de de huid ademt... Bovendien werd reeds meermaals het verband gelegd, dat zeer veel mensen met adem- en longproblemen met onverwerkte angsten kunnen zitten- en dat eczeem, bijvoorbeeld, de huid beschermt (denk aan het schild van eens schildpad), enzovoorts.
Ik stond volledig achter de denkwijze van Hilde..., totdat ze me ietwat ontgoochelde. Enerzijds beweerde ze - op een zeer overtuigende manier dan nog wel - dat ze een algemeen middel had tegen wratten, om achteraf te vermelden dat er geen één middel tegen wratten bestaat, maar bleef ze zich alsmaar verdedigen met haar manier van denken, met haar universeel, homeopathisch basisbeginsel, zijnde: 'de weerstand is verlaagd'. Ook raad ik haar aan om dat verhaal over 'de remedie tegen een stuitligging' nooit meer verder te vertellen, toch niet hardop. En dan verschieten we ervan dat geen arts, noch wetenschapper, haar gehele uitleg - hoe knap die ook klinkt - au sérieux neemt.
Weet dat er twee hoofdgroepen van aandoeningen bestaan, namelijk: (1) een aandoening waarvan de oorzaak buiten het lichaam ligt (bijvoorbeeld: je bent door een slang gebeten, of door een malariamug gestoken, of je hebt een voedselvergiftiging verkregen na het bezoek aan een eethuis, enzovoorts) - en (2) aandoeningen, waarvan de oorzaak binnenin het lichaam te vinden is, inclusief de erfelijke aandoeningen.
Bovendien moet Hilde - mijns inziens - iets beter op haar woorden letten. Bijvoorbeeld: een homeopaat geneest niet, maar helpt het lichaam om zichzelf te helen. Woorden, waarop andersdenkenden op springen en als stokken gebruiken om te slaan. Maar over het geheel gezien, blijf ik wel het merendeel van haar denkwijze ondersteunen.
In ieder geval vond ik het een interessante blog. Jij ook?
- Norbert Fraeyman (°1948) studeerde scheikunde en promoveerde in 1970 binnen het vakgebied van de biochemie. Fraeyman is hoogleraar farmacologie aan de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen van de Universiteit Gent en verzorgt sinds 1992 jaarlijks de lessen 'Reflecties over Alternatieve Geneeswijzen'. In 2010 publiceerde hij onder dezelfde titel een boek waarin hij via wetenschappelijke informatie en kritische bemerkingen een korte rondleiding geeft door het domein van de alternatieve geneeswijzen, met uitgebreide aandacht voor acupunctuur, homeopathie, osteopathie en chiropraxie. Van 1998 tot 2010 was hij coördinator van het studium generale voor de opleiding Geneeskunde. Fraeyman was bovendien een aantal jaren werkzaam als lid van de Hoge Gezondheidsraad en wordt vaak geconsulteerd als expert voor studies en publicaties over alternatieve geneeswijzen.
- Hilde Vanthuyne (°1969) studeerde pedagogische en psychologische wetenschappen aan de KU Leuven en culturele agogiek aan de VUB. Vervolgens studeerde ze Klassieke Homeopathie aan het Centrum voor Klassieke Homeopathie (CKH) en aan de School Voor Homeopathie. Nascholingen in de homeopathie bij Alfons Geukens, Alize Timmermans en Georges Vithoulkas werden aangevuld door postuniversitaire trainingen in systeemdenken en trauma healing aan de KU Leuven. Sinds 1999 werkt Vanthuyne als klassiek homeopaat in een zelfstandige praktijk in Leuven en in een vroedkundepraktijk in Brussel. Als docent is ze verbonden aan het CKH en verzorgde ze reeds vele gastcolleges in het departement gezondheidszorg aan de Thomas More in Kempen. De voorbije jaren werkte ze als woordvoerster van de Liga Homeopathica Classica en als Kamerlid binnen het ministerie voor volksgezondheid intensief mee aan de wetgeving op de homeopathie (Wet Colla). Naast deze werkzaamheden ijvert ze voor intrinsieke kwaliteitseisen in de opleiding en de professionele beoefening van de klassieke homeopathie als een specifieke behandelingswijze met een 'eigen' denkkader.
