Stikstof is een natuurlijke stof, die ongeveer 78% van de ons omringende lucht uitmaakt. Bij kamertemperatuur is het een kleurloos, reukloos gas. Onder deze condities is stikstof nauwelijks zwaarder dan lucht. Stikstof is eveneens niet brandbaar. Op zichzelf is het niet toxisch, maar als het in grotere hoeveelheden vrijkomt, verdringt het zuurstof uit de lucht en werkt dan verstikkend.
Vloeibare stikstof is een bijzonder koel goedje want het wordt gebruikt om snel voedingsmiddelen te koelen, wratten te verwijderen, en zo meer. Wat zou er nu gebeuren als je je hand in zo'n vat vloeibare stikstof steekt? Laten we met een banaan, een bloem en een ballon beginnen ...
En hier zijn nog enkele interessante, leerrijke experimenten ...
Toegegeven, één van de volgende filmpjes is al een jaar oud, maar wat de persoon daarin uitspookt is spectaculair genoeg om toch nog te tonen. Hij maakte gebruik van het zogenaamde Leidenfrost-effect om te voorkomen dat zijn hand onmiddellijk bevroos.
Leidenfrost-effect?... Johann Gottlob Leidenfrost was een Duitse theoloog uit de 18e eeuw. Zijn ontdekking over het gedrag van vloeistoffen, dat sindsdien geboekstaafd staat als het Leidenfrost-effect, beschreef hij in 1756. Wat is dat Leidenfrost-effect eigenlijk?
Wel, het is de vorming van een gasbarrière tussen een heet oppervlak en een kokende vloeistof en gebeurt alleen als het temperatuurverschil tussen de twee stoffen groot genoeg is. Denk bijvoorbeeld maar aan druppels water die je op een ultrahete kookplaat sprenkelt: als de kookplaat heter is dan 250°C springen de druppels spontaan weg en lossen niet direct in damp op.
Nu naar de zotte praktijk, want het reservoir natuurkundige idioten dat vermakelijke experimenten uitvoert, is weldadig groot, en YouTube geeft ze een exhibitionistisch podium. Zo vonden we een filmpje waarin iemand zijn warme hand steekt in een glazen vat gevuld met blaartrekkend koude vloeibare stikstof. Het temperatuurverschil is groot genoeg voor het Leidenfrost-effect, waardoor de isolerende damplaag van het stikstof voorkomt dat de hand bevriest. Tot zover de theorie. Hoe werkt dat in de praktijk?
Omdat vloeibare stikstof een kookpunt heeft van -196°C en de gemiddelde mensenhand 37°C warm is, is het temperatuursverschil groot genoeg om op heel korte tijd niet zijn hand te doen bevriezen.
Al die experimenten zijn natuurlijk erg leuk om te zien, maar er is nóg een reden om vloeibaar stikstof in huis te halen. Vooral handig voor de computeraars, die het uiterste uit hun processor willen halen, zonder dat deze oververhit raakt. Je kunt stikstof namelijk prima inzetten om je PC te koelen!