Kleurlichttherapie: blauw kleurlicht voor baby's die aan geelzucht lijden

Bilirubine, kortweg bili genoemd, is dus een stof die ontstaat bij de afbraak van rode bloedcellen. Voor de geboorte wordt bilirubine via de placenta overgedragen aan de moeder. Na de geboorte moet het kind de bilirubine opeens zelf in zijn eigen lever omzetten en dat gaat bij alle pasgeborenen gepaard met een verhoging van de bilirubineconcentratie in het bloed (normaal minder dan 25 micromol per liter).

Bij sommige baby’s stijgt dus het bilirubinegehalte in het bloed, omdat de bilirubine het lichaam niet verlaat via de urine en ontlasting. Het bilirubinegehalte dringt dan in de huid, waardoor de gele kleur ontstaat. Bij sommige baby’s wordt het bilirubinegehalte in het bloed zo hoog dat het schadelijk kan worden voor de gezondheid.

Door een pasgeboren baby te bestralen met blauw licht (kleurlichttherapie) verandert het bilirubine zodanig dat de lever het sneller verwerkt.

Omdat alle pasgeboren kinderen in feite een verhoogde bilirubineconcentratie in het bloed hebben, is het soms wel de vraag wanneer kleurlichttherapie echt nodig is. Bij twijfel is voorkomen misschien toch nog altijd beter dan genezen.

Uit het Gronings-Nijmeegse onderzoek blijkt nu dat sommige kinderafdelingen al bij een concentratie van 85 millimol per liter met een blauw-lichttherapie beginnen, terwijl andere klinieken bij een concentratie van 250 millimol nog geen kleurlichttherapie geven. De onderzoekers zijn van mening dat zo'n verschillende aanpak verwarrend werkt en roepen de kinderartsen op om een duidelijk beleid af te spreken. Alles hangt dus af van de ingesteldheid en de overtuigingswereld van de arts. Weet, dat er voor elke pro een contra bestaat. Anders gezegd: teneinde het evenwicht te behouden, is yin gelijk aan yang. Boveniden moet je ook weet dat geen enkel farmaceutisch bedrijf profijt haalt uit een bestraling met blauw kleurlicht.

Niemand weet volgens kinderarts-neonatoloog prof. dr. A. Okken, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar de veilige grens voor de bilirubineconcentratie bij pasgeboren kinderen precies ligt: "Dat komt omdat er nog nooit een grootschalig onderzoek is gedaan naar het effect van bilirubine. Toch zijn er de laatste jaren allerlei geavanceerde technieken ter beschikking gekomen om eens te bekijken wat bilirubine nu precies doet. Ik zou alleen niet weten waar ik de fondsen vandaan moet halen. Het is voor de industrie oninteressant, die verdient er niets aan, en de staat heeft geen geld."

Wat bijwerkingen betreft, benadrukt Okken echter dat men nog steeds niet zeker weet welk effect kleurlichttherapie heeft: "Weliswaar zijn er al heel veel baby's met blauw licht behandeld, maar iedere kliniek ziet slechts een klein aantal kinderen, en geelzucht komt vooral voor bij kinderen die al andere problemen hebben. Om met zekerheid te bepalen of blauw licht bijwerkingen heeft moet men een prospectief onderzoek met zeker een paar duizend kinderen opzetten."

Vast staat volgens Okken dat kleurlichttherapie bij te vroeg geboren, onvolgroeide kinderen met geelzucht zeker noodzakelijk is: "Daarbij spelen twee factoren een rol: het gehalte in het bloed van het transporteiwit albumine is bij deze kinderen aanzienlijk lager en verder functioneert door allerlei problemen rond de geboorte de barrière tussen het bloed en de hersenen slecht. Daardoor is het risico op een te hoge bilirubineconcentratie in de hersenkernen - kernicterus - bij dergelijke kinderen veel groter." Maar op tijd geboren kinderen hebben volgens Okken al zoveel albumine in hun bloed dat bilirubinewaarden boven 340 millimol ongevaarlijk zijn.