Groot fresco met processie ter ere van Dionysos ontdekt in bankethal in Pompeii

Het fresco is nu toegankelijk voor het publiek als onderdeel van de doorlopende rondleidingen.
door Tsenne Kikke - maandag 3 maart 2025 6:22

Na het Colosseum in de hoofdstad Rome is Pompeii de meest bezochte toeristische trekpleister van Italië. De site beslaat ongeveer 22 hectare. Bij opgravingen werd er nu een banketzaal ontdekt met een goed bewaard levensgrote fresco uit de eerste eeuw voor Christus.

Deze muurschildering bestrijkt drie van de vier wanden van de kamer, de vierde wand leidt naar de tuin. Het fresco verbeeldt een processie ter ere van Dionysos, de god van vruchtbaarheid en wijn, maar ook van het irrationele.

Mainaden of bacchanten, de vrouwelijke aanhangers van de god, zijn afgebeeld als levensgrote danseressen en als woeste jageressen met geslachte geitenlammeren op hun schouders, of met een zwaard en de ingewanden van een dier in hun handen. Een tweede, kleiner fresco dat boven de megalografie loopt, benadrukt het jachtthema met levende en dode dieren. Jonge saters spelen op een dubbelfluit. Een andere sater voert een wijnoffer uit. Centraal staat hoogstwaarschijnlijk een sterfelijke vrouw die ingewijd wordt in de mysteriën van Dionysos.

Terwijl alle figuren in het fresco op voetstukken zijn afgebeeld, lijken hun bewegingen heel levendig. En, als je als bezoeker die afbeeldingen bekijkt, kan je in jezelf de vraag stellen: "Ben ik de bewuste, levensluchtige levensgenieter - of, zélf voeding voor het hogere?..." Oftewel: "Ben ik de jager, of het slachtoffer?"...

Door de stijl wordt de muurschildering gedateerd op de jaren veertig of dertig voor Christus. Dat betekent dat het al meer dan honderd jaar oud was toen de Romeinse provinciestad in het jaar 79 door de uitbarsting van de Vesuvius bedekt werd met een laag as. Zo is het merendeel van de huizen van de stad en van de mensen die omkwamen bij de ramp, eeuwenlang bewaard gebleven.

Dionysos... Of je hem nu kent bij zijn Griekse naam Dionysos of zijn Romeinse naam Bacchus, hij is misschien wel de merkwaardigste der klassieke goden.

Volgens de mythe werd Dionysos door de Titanen verscheurd en daarna door Zeus (of door Apollo: er bestaan verschillende versies van het verhaal) weer ‘in elkaar gezet’. Op die manier belichaamt hij het principe van geboorte en dood. Hij is de god van de eeuwige wederkeer. Dat is ook de reden waarom zijn feest aan het begin van de lente werd gevierd: het moment waarop het leven op aarde opnieuw tot bloei komt.

In veel verhalen reist hij rond met een entourage van beschonken aanbidders die kwistige, feestelijke riten voor hem houden. De harde kern van zijn gevolg bestaat uit vrijgevochten vrouwen, zijnde nimfen: mainaden genaamd – ook bekend als de bacchae of bacchanten. Ook Pan, de behaarde vruchtbaarheidsgod die geassocieerd werd met herders, was vaak van de partij, evenals satyrs – wilde wezens die deels mens en deels dier zijn.

Interessant is misschien te weten dat inmiddels wel degelijk het bewijs werd geleverd dat de mainaden echt hebben bestaan. Uit Griekse inscriptie van verschillende eeuwen blijkt dat er daadwerkelijk groepen van vrouwen waren die in zo’n staat van delirium terechtkwamen dat ze levende dieren uit elkaar rukten en het rauwe vlees aten.

"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."

- DIMschool vzw, de énige gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

En, voel jij je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Klik dan op deze link. Alvast bedankt!

Overschrijven kan ook via: IBAN: BE22 7795 9845 2547 - BIC: GKCCBEBB

- Indien je zo'n (bak)steentje bijdraagt, ook eventueel via een aankoop of een Zoek&Vind abonnement, mogen we jouw naam hieronder publiceren? Laat het ons weten! -