Directie Gents jezuïetencollege wist wat ‘pater poepke’ uitstak…

‘Als zoiets naar buiten zou komen, was dat een smet op de school…’
door Tsenne Kikke - donderdag 26 oktober 2023 7:21

Een getuigenis van Vincent Van Quickenborne, die ook bij anderen nare herinneringen opriep, toont hoe seksueel misbruik in een Gents college decennialang onder alle radars kon blijven.

Of hij nooit iets raars had meegemaakt, als misdienaar in de kerk? Die vraag kreeg voormalig minister van Justitie Vincent Van Quickenborne dinsdagavond voorgeschoteld in het tv-programma 'De tafel van Gert'. "In de kerk niet," was zijn antwoord, "maar op ons internaat wel." Van 1985 tot 1991 bracht Van Quickenborne zijn weken door op het Sint-Barbaracollege in Gent, een van de zeven Belgische jezuïetencolleges - en, ‘een school met een heel goede reputatie’...

"Als leerlingen ziek waren," zei Van Quickenborne over het internaat, "kwam een pater bij ons op de kamer,en die zei: “Doe maar uw broek uit. Doe maar uw onderbroek uit,” ... en dan werd daarnaar gekeken."

Die enkele zinnen maakten veel los. De volgende ochtend zei Sven Ornelis, presentator bij 'Joe', live op de radio, dat ook hij slachtoffer was van dezelfde pater D.M., die in 2009 op 91-jarige leeftijd is overleden. "Elke keer als je ziek was, om welke reden dan ook, was zijn oplossing: een zetpil steken. Altijd. Hoofdpijn, keelpijn, heimwee, op de knieën gevallen: broek naar beneden en een suppositoire. We moesten altijd voorzichtig zijn dat hij niet in de buurt kwam als we gingen douchen, want hij kwam wel altijd graag eens kijken."

In de nasleep van de twee getuigenissen ontving de huidige directie van Sint-Barbara woensdag een mail van nog een ander slachtoffer, dat over gelijkaardige feiten getuigde. Rik Devillé, die veel slachtoffers van seksueel misbruik in de kerk heeft begeleid, komt niet uit de lucht vallen. Voor hem is pater D.M. geen onbekende.

Devillé ontving jaren geleden al getuigenissen over de man, die veel verder gaan dan waarover Van Quickenborne en Ornelis getuigen. "Het gaat over ernstige, strafbare feiten, meermaals, bij meerdere leerlingen en over verschillende generaties heen," zei hij. Eén leerling, op het moment van de feiten nog geen zeventien jaar oud, getuigde over verkrachting door de pater. "Ik ken ook mensen die nog altijd niet kunnen of willen vertellen wat hij met hen heeft gedaan, ook niet aan hun eigen familie," zei Devillé.

Voor de leerlingen op Sint-Barbara stond pater D.M. bekend als ‘poepke’. Dat was zijn bijnaam, te wijten aan een diep kuiltje in zijn kin. "Hij was mijn lievelingspater," zei Ornelis, en Van Quickenborne beaamde dat. "Van alle paters op dat heel strenge college was hij die ene die zich wat empathischer opstelde. Als je heimwee had, kwam hij je troosten. Hij had zin voor humor en altijd een sigaar in zijn mond."

Over het grensoverschrijdende gedrag van de pater werd onder alle leerlingen ‘gefezeld’, ‘maar er werd nooit over verteld’. "Bijna iedereen had wel iets meegemaakt met die man," zei Van Quickenborne. "Wij spraken daarover, maar dat werd niet gerapporteerd. Ook aan onze ouders zeiden we niets. Dat werd getolereerd."

Diederik Costeur, vandaag directeur van het Sint-Barbaracollege, zei dat zijn school nooit een formele klacht over D.M. ontving toen de man nog aan het werk was. Die kwamen er pas na 2011, in de nasleep van de zaak-Roger Vangheluwe. "Toen zijn veel slachtoffers met hun verhaal naar de toenmalige directie gestapt," zei Costeur. Die getuigenissen werden overgemaakt aan de commissie-Adriaenssens.

Geen formele klachten dus, maar de directie was in de jaren 80 wel degelijk al op de hoogte van wat er gaande was. "Verschillende getuigen hebben dat bevestigd," zei Devillé. "Dat de directie nooit een formele klacht kreeg, is geen excuus. Ze is nalatig geweest, heeft dit jarenlang laten gebeuren." Het is een patroon dat Devillé herkent, dat zich in veel scholen en parochies voltrok. "Als zoiets naar buiten kwam, was dat een smet op de school en een aanslag op haar goede naam. Ze hoopten dat het zou overwaaien."

Maar waarom kwamen er nooit formele klachten, waarom wisten ook de ouders van niets? Had het te maken met de sympathie die velen, ondanks alles, voor D.M. hadden? Van Quickenborne kan dat moeilijk inschatten, zei hij, en wees naar de context van de tijd. "Werd er toen zelfs al over seksueel geweld geschreven? Zagen wij wat die man met ons deed als seksueel misbruik? Seks was in die jaren nog een groot taboe. Ons referentiekader was heel anders dan vandaag."

"Wij hadden onder leerlingen een soort onuitgesproken afspraak om behalve aan elkaar, aan niemand te vertellen wat die man deed. Dat was een geheim dat wij meedroegen, iets dat je in een dagboek schrijft."

In 2009 trok de voormalige minister samen met andere oud-leerlingen naar de begrafenis van de man. Hij zat naast Sven Ornelis in de kerk. Als de reeks 'Godvergeten' niet op tv was gekomen, en als Van Quickenborne niet persoonlijk met Rik Devillé had gesproken, "had ik dat waarschijnlijk voor altijd voor mezelf gehouden," zei hij. Na de uitzending dinsdagavond kreeg hij meteen telefoon van zijn moeder. "Ook zij wist van niets, net zoals mijn echtgenote."

Het is typerend voor veel slachtoffers van seksueel misbruik, zei Devillé: "Ze denken dat ze de enigen zijn – maar een dader maakt gemiddeld dertig tot vijftig slachtoffers tijdens zijn leven. Pas wanneer mensen dat beseffen, lukt het hen om erover te praten."

Bij Devillé kloppen - sinds de uitzending van Godvergeten - elke dag nieuwe mensen aan met verhalen over misbruik door een geestelijke. "Er is nog maar net iemand de deur uit. Ook gisteren kwam er iemand langs, morgen opnieuw. Het houdt niet op."

Bron: De Standaard

"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."

- DIMschool vzw, de énige gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

En, voel jij je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Klik dan op deze link. Alvast bedankt!

Overschrijven kan ook via: IBAN: BE22 7795 9845 2547 - BIC: GKCCBEBB

- Indien je zo'n (bak)steentje bijdraagt, ook eventueel via een aankoop of een Zoek&Vind abonnement, mogen we jouw naam hieronder publiceren? Laat het ons weten! -