Wat is normaal? Wat is abnormaal?...
Zoals je in één van mijn volgende blogs zult kunnen lezen, kent geen mens zichzelf, al denkt de meerderheid van de mensheid net het tegenovergestelde. Vanuit de wereld van Zelfkennis wordt dit fenomeen als 'normaal' aanschouwd. Toch lopen zeer veel mensen - totaal onbewust misschien - met de een of andere kronkel in hun hersenen rond, maar daarvoor zijn ze nog altijd geen psychiatrische gevallen, noch een gevaar voor anderen.
Boven elke kronkel kan nochtans worden uitgestegen, met of zonder hulp van een pyscholoog, psychiater of psychotherapeut. Houd het lichaam onder controle - of, indien je over een Zijn beschikt: word erdoor gecontroleerd. En, indien je, net als ikzelf, eveneens interesse stelt in de werkzaamheden van de zwaar gestoorde geest is het boek 'Doctors of the Mind, a History of Psychology' van Marie Beynon-Ray een echte aanrader.
Twee van haar meeste bekende uitspraken waren:
"Begin te doen wat je nu wil doen. We leven niet in de eeuwigheid. We hebben alleen dit moment, sprankelend als een ster in onze hand - en smeltend als een sneeuwvlokje. "
"Niemand wordt oud door te leven, alleen door de interesse in het leven te verliezen."
In de laatste 50 jaar heb ik dat boek reeds enkele malen gelezen: gewoonweg, omdat het duidelijke beelden schetst van (1) de werkzaamheden van het verstoorde menselijke brein, en (2) hoe datzelfde brein het verlengde ervan, zijnde: het lichaam, zo sterk kan beïnvloeden. Als je interesse stelt in de thema's 'Zelfkennis' en 'Menstypen' is het van zeer groot belang om de medemens beter te leren begrijpen. Tenslotte wordt je ermee omringd.
Het boek dateert uit 1942, de eerste Nederlandstalige uitgave ervan verscheen in 1949, en beschrijft op een meest accurate manier de ontwikkelingsgeschiedenis van de psychologie, de psychiatrie en de psychotherapie. Nochtans laat de inhoud ervan zich op een vlotte manier lezen. Hieronder vind je er een uittreksel van, en de rest, gericht aan eclectici onder ons, werd in de rubriek 'Eclecticus' gepubliceerd.
Hoofdstuk 8 - De drie grote mannen
"Heeft u ooit van een zekere Janet gehoord?" vraagt de een of andere jonge psychiater aan de militaire arts. "Neen? Neen, dat dacht ik wel. Ooit van een zekere Braid gehoord? Neen. Of Liébeault? Of Breuer? Neen. Ook waarschijnlijk niet van een zekere Freud?"
Neen, hij had nooit van Freud gehoord.
"Dan zal het moeilijk zijn om het u uit te leggen. Want alles gaat terug op die tijd van de Franse revolutie, toen Mesmer - hem zult u zeker wel kennen - het dierlijk magnetisme ontdekte, dat in werkelijkheid een soort hypnose was. Het belangrijkste bleek, dat hij een methode gevonden had waarmee hij nerveuze afwijkingen via de geest kon behandelen. Geleidelijk aan ontwikkelde zich deze methode tot hypnose en suggestie en overreding; allemaal dingen, waarmee men tot op zekere hoogte successen behaalde, maar toch nooit de wortel van het euvel raakte. Niemand was ooit in staat geweest de oorsprong van deze afwijkingen op te sporen, tot Freud op het toneel verscheen."
Misschien zei deze jonge dokter niet wat vele van Freuds leerlingen zeiden: "Er is maar één God, en dat is Freud." Wanneer hij echter gezegd zou hebben, dat deze Oostenrijker de grootste bijdrage van alle tijden tot de psychologie geleverd had, zou hij zich niet aan overdrijving schuldig gemaakt hebben. Mc. Dougal, die zelf de stichter van een grote psychologische school was, meende dat het sinds Aristoteles de grootste bijdrage geweest is. Een andere autoriteit noemt het de belangrijkste ontwikkeling van de psychotherapie in zevenduizend jaren. Weer een ander plaatst het onder de grootste gebeurtenissen der mensheid.
Er was een eeuw voor nodig, en het werk van vele geesten, om de fundamentele principes van de hypnose te ontwikkelen. Maar één man schiep in enkele tientallen jaren de hele wetenschap der psychoanalyse, waarbij de hypnose slechts een ondergeschikte rol vervulde. Zelfs al is slechts een gedeelte ervan juist, dan nog blijft het een geweldige prestatie.
"Wat is die Freud voor een vent?" vraagt de militaire arts de jonge psychiater.
"Het hangt er maar van af aan wie u dat vraagt. Ik heb mensen gesproken, die hem hoorden spreken en zeiden dat hij op Jupiter lijkt. Ik heb anderen horen zeggen: "Een jood met een inferioriteitscomplex." Sommigen noemen zijn onverschilligheid voor de openbare mening arrogantie, sommigen noemen het goddelijke onthechtheid. Sommigen zeggen, dat hij nooit een vijand verloren of een vriend verworven heeft. Men zegt, dat hij met zijn volgelingen breekt, zodra zij weigeren ieder woord van hem als Evangelie te beschouwen. Eén ding is zeker: hij heeft ons de beste psychologische methode gegeven om de normale, of abnormale geest te bereiken, die ooit ontdekt is."
Het begon in Wenen, de stad die Mesmer uitgewezen heeft, en die ook later nooit meer haar deuren voor de hypnose heeft opengesteld. Het werk van Liébeault, Bernheim en Charcot maakte geen indruk op de Weense artsen. De hypnose was naar hun smaak veel te mystiek. Toen een jonge dokter met name Sigmund Freud, na bij Charcot gestudeerd te hebben, en later in Nancy bij de behandelingen der twee beroemde artsen aanwezig geweest te zijn, uit Parijs terugkeerde en verkondigde, dat er veel betere methoden bestonden dan rustkuren, waterkuren en elektrische stimulering om nerveuze storingen te behandelen, trokken ze hun schouders op en gingen door met hun patiënten met roze pilletjes te behandelen. Toen hij verder zei, dat hysterie niet uitsluitend bij vrouwelijke patiënten voorkwam, maar dat hij in Parijs evenveel mannelijke hysterici gezien had, sloegen ze zich op hun dijen en brulden van het lachen. Want 'hysterica' komt van een Grieks woord, dat 'baarmoeder' betekent: en is dus krachtens de definitie een vrouwelijke kwaal.
Maar Freud was er reeds aan gewend zich van dergelijke minachting niets aan te trekken, en volgde zijn eigen gedachtegang. Hij wist, dat hij met hypnose bij zijn nerveuze of hysterische patiënten meer bereikte dan wanneer hij ze in bed stopte en hen de een of andere rustkuur liet ondergaan in een verafgelegen inrichting, waar ze nooit meer vandaan kwamen.
Hij ging dus door met hypnosebehandelingen, tot er op een goede dag iets gebeurde, dat hem op het denkbeeld bracht, waarmee hij zich voor de rest van zijn leven bezighield, en waaruit zich de meest originele psychologische leerstelling ontwikkelde, maar - en dat moeten wij goed onthouden - die hem toch de biologie niet deed verwerpen.
Dr. Breuer, die ook hevig geïnteresseerd was in hysterie en hypnose, en onder wiens invloed Freud naar Wenen teruggekeerd was, vertelde op zekere dag aan zijn collega een merkwaardig geval. (Zij werkten praktisch samen en wisselden hun ervaringen uit). Terwijl hij een bepaalde vrouwelijke patiënt met hypnose behandelde, kwam het Breuer voor, dat hij toevallig de vermoedelijke oorzaak van haar hysterisch symptoom, een verlamde arm, ontdekt had.
Het meisje herinnerde zich onder hypnose, kennelijk bevreesd, een heel pijnlijke episode van haar leven. Door Breuer aangemoedigd om verder te gaan met haar verhaal, merkte hij tot zijn verbazing dat, terwijl ze praatte, ze zich hoe langer hoe beter voelde, tot ze eindelijk het gevolg van haar emotionele wonde, namelijk de verlamde arm, had 'uitgepraat'. In waaktoestand had ze geen herinnering aan deze ongelukkige ervaring, maar dat deze niet vergeten was, bewees het feit, dat ze het zich onder hypnose wel kon herinneren. Waar was het intussen gebleven? En waarom kon ze het zich in waaktoestand niet herinneren? En hoe was het mogelijk, dat een dergelijke belangrijke gebeurtenis kon vergeten worden?
"Freud," zei iemand, "heeft zijn carrière gemist. Hij had detective moeten worden."
Neen, hij heeft zijn carrière niet gemist. Op dit moment werd hij detective. De eerste en grootste der psychologische detectives. Aan de hand van de vaagste psychologische voetsporen, een beetje as van een sigaret, een bloedvlek, een bosje haren, kon Freud de neurose tot haar verste schuilhoeken achtervolgen.
Door het denkbeeld, dat hem door Breuer gegeven was, kwam hij op het spoor van een misdadiger, van wiens bestaan tot nog toe niemand iets geweten had. Gedurende vijftig jaar blijft hij dat spoor volgen en stapelt zoveel bezwarende feiten op, dat - alhoewel het bewijs alleen indirect kan worden geleverd - de verdachte toch op grond van zijn geweldige lijst van misdaden tegen de mensheid veroordeeld wordt.
Deze misdadiger is het onbewuste.
Waarheen, vraagt Freud zich af, gaan de voor het bewustzijn onaanvaardbare herinneringen wanneer ze onderdrukt worden? Misschien...
Nogmaals: de rest ervan, en nog veel meer, kan je ooit lezen in de rubriek 'Eclecticus', hopelijk beschikbaar in de eerstvolgende weken of maanden. Ondertussen wordt er volop aan gewerkt - en, even hopelijk verkrijgt het (omdat het betalend is) tenminste 1 bezoeker per jaar. :-)
Ja!... Spiritualia is er speciaal voor jou; dit, dankzij enkele sponsors!
Maar, er is nog immer nood aan meerdere: niet enkel en alleen om de zware kosten van deze website te helpen dragen, maar vooral om met-ter-tijd een budget te vergaren waardoor de website naar buiten toe beter kan worden gepromoot, en dus nog een véél groter publiek zal kunnen aantrekken, inclusief meerdere interessante vrijwillige bloggers, misschien. En, sponsoren kan al vanaf 1 euro - maar, hoe meer nulletjes achter het cijfer 5 hoe beter! :-) Meer info, of interesse?.... Klik op deze link.
Indien je een zelfstandige bent, kan je jezelf via Zoek&Vind aanmelden. En jawel: als je geen behoefte hebt aan klandezie of naambekendheid kan het natuurlijk ook volledig gratis, zolang deze website blijft bestaan. Denk daarbij: "Dankzij die enkele sponsors..." :-)