Wetenschappers krijgen steeds meer duidelijkheid over de reden waarom sommige mensen meer dan 80 jaar kunnen worden én hun cognitieve capaciteiten behouden.
Al jaren bestuderen wetenschappers de zogenaamde 'superouderen' (senioren tussen de 80 en 100 jaar oud) om beter te begrijpen wat hen zo uniek maakt.
Volgens Emily Rogalski, professor cognitieve neurologie van de Northwestern University in Chicago staat een oudere leeftijd niet noodzakelijk gelijk met seniel worden.
Ze onderzocht de hersenen van 10 superouderen na hun dood en ontdekte dat deze individuen een grotere hoeveelheid van een bepaald type hersencellen hadden, die bekend staan als de Von Economo-neuronen. Die neuronen zouden een snelle communicatie tussen bepaalde hersengebieden bevorderen. Eén van de regio's waar deze neuronen zich bevinden, de cortex cingularis anterior, zou een grote rol spelen in de aandachtspanne en het werkgeheugen. Dat specifieke gebied is ook dikker bij de superouderen in vergelijking met andere mensen. Hoe superouderen aan meer Von Economo-neuronen komen, weten de wetenschappers niet.
Alzheimer
Ook de aanwezigheid van het amyloid-beta eiwit, dat verantwoordelijk is voor amyloïde plaques in de hersenen bij patiënten met de ziekte van Alzheimer, draagt bij tot het behoud van de cognitieve functies van ouderen. Claudia Kawas, geriatrisch neuroloog van de University of California zegt dat uit autopsieën blijkt dat ook superouderen het amyloid-beta eiwit in de hersenen vertonen, maar hun cognitieve functies zijn beter dan mensen van 50 jaar. Deze paradox toont aan dat sommige mensen immuun kunnen zijn tegen de effecten van het giftige eiwit. 'Deze bevindingen zetten alles wat ik tot nu toe weet op zijn kop. Ik ben bijna van mening dat we het onderzoek naar Alzheimer moeten stoppen en beginnen met onze hersenen gewoon meer te gebruiken', zegt Kawas.
Er zijn nog zaken die we zelf in de hand hebben om ons tegen een vroege dood te beschermen, aldus Kawas. Zo besteden superouderen minstens twee uur per dag aan een hobby en spenderen ze elke dag tussen de 15 en 45 minuten aan beweging. Sommigen gaan nooit met pensioen, beginnen na beroepscarrière aan een tweede carrière of blijven erg actief in de gemeenschap. Ze hebben een positieve kijk op het leven en hechten veel belang aan relaties en sociale contacten, wat de these nog maar eens bewijst dat eenzaamheid een stille moordenaar is. Gemiddeld slapen ze 8 uur per nacht.
Voeding
Opmerkelijk: voeding speelt volgens het onderzoek geen essentiële rol in een lang leven. Veel van hen roken en houden van een bakje koffie en een glaasje alcohol. 'We vroegen hen waaraan ze hun lange leven te danken hebben. Enkele oudere dames antwoordden: "Elke dag om 17 uur een martini met mijn vrienden." Anderen dronken nooit alcohol', aldus Rogalski tijdens een bijeenkomst van de American Association for the Advancement of Science in Austin, Texas.
Een licht overgewicht lijkt eveneens een goede zaak. Zij die een zeer lage BMI hebben na hun 80e, zullen sneller sterven. 'Het is goed om mager te zijn als je jong bent, maar het is zeer slecht om mager te zijn als je oud bent', aldus Kawas.
Rogalski waarschuwt dat het niet de bedoeling is dat mensen nu massaal beginnen te roken en drinken om langer te leven. Sommigen hebben nu eenmaal een genetische aanleg om beter tegen slechte gewoontes als roken en drinken te kunnen.
Niettemin zijn er dingen die we van superouderen kunnen leren. 'We worden steeds beter in het verlengen van onze levensduur, maar onze gezondheid wil voorlopig niet mee. Wat superouderen hebben is een balans tussen beide, ze leven langer, maar ze blijven ook gezond.'
Bronnen: Knack.be & The Guardian