"Alle goden hebben iets met elkaar gemeen: ze zijn ontstaan uit een plaatselijk geloof - en geen enkel geloof is gelijk aan een 'weten'. Om die reden zijn alle goden, gemaakt naar ons beeld en gelijkenis, gelijkwaardig aan elkaar. Waarom zou de godheid, die jij in jouw verbeelding meedraagt, anders of beter zijn, dan de godheid van iemand anders?
Mensen aanbidden goden; goden, waarvan het bewijs van hun denkbeeldige 'bestaan' slechts via de verbeeldinsgwereld kan geleverd worden - en, afhankelijk van waar je geboren bent, wordt je als kind geconfronteerd met de plaatselijke gewoonten, gebruiken en rituelen. De overtuigingen waarmee een mens sinds kindsbeen rondloopt, zijn gebaseerd op 'geleende kennis', niet op een écht weten.
Bovendien hangt alles af van jouw plaats van geboorte. In de veronderstelling dat je in het Amazonegebied opgegroeid bent geweest, of tussen de Berbers in de Sahara, of te midden van voodooisten uit Haïti, zou je vandaag de dag met andere geloofsovertuigingen in jouw brein rondlopen. Of, twijfel je daar één seconde aan?
Het probleem is: geen mens wil de waarheid weten. Stervelingen, die geen idee hebben van wat 'ontwaken' betekent, beleven hun wereld vanuit een droombewustzijn, waarin fantasieën, dromen en verbeelding de overhand hebben over de zogenaamde 'zuivere rede' waar, bijvoorbeeld, een Socrates over sprak.
Slaap regeert. Het is dus geen toeval dat heel veel primitieve godsdiensten verdovende middelen aanraden, om de mens nog dieper in slaap te wiegen; anderen initiëren dansen, om trances te veroorzaken, en moderne technieken maken dan weeral gebruik van hypnose, en zo meer.
Ooit zei iemand: "Ontwaak!" - "Word wakker!" - "Ontslaap!" en zelfs vandaag de dag is er geen mens die deze woorden begrijpt, noch ernaar tracht te leven. Anderzijds is het een feit, dat indien men in de veronderstelling leeft dat men 'wakker' is, men er niet aan denkt te ontwaken.
Maar... wie of wat is in 'slaap', en wie of wat dient te ontwaken?
Plato's allegorie van de grot geeft op een sublieme manier weer hoe de ziel van de mens in het stoffelijke - en dus tijdelijke lichaam - gevangen zit, en eruit wenst te ontsnappen. Maar het merendeel der mensenzielen kwijnen weg en sterven af... lang voordat het stoffelijke lichaam terug tot dat stof wordt gereduceerd. Lichamen zijn wel degelijk bezield, net als elke steen, plant, insect of dier, maar een lichaam heeft geen persoonlijke ziel nodig om in leven te blijven. Tenslotte geeft de mens de geest als hij sterft, niet de ziel.
Maar, de mens komt van ver: ooit waren we holbewoners, die natuurlijk ook in goden, spoken en (natuur)geesten geloofden. En de god van de ene stam was altijd waarachtiger dan de goden van al de andere. Anders gezegd: vandaag de dag zijn er meer dan 4.000 godsdiensten en sekten, en elke groep leeft in de veronderstelling dat het met de Ware God, of Ware Goden, te doen heeft.
In sommige primitieve culturen houdt men er de traditie op na om het lichaam op de een of andere manier te verminken. Hun religie eist dat van hen. Natuurlijk zijn er in onze gewesten ook stervelingen die aan zelfverminking doen, maar niet altijd om zichzelf te pijnigen, te straffen, of de gunsten van een godheid af te dwingen, maar omdat ze het 'mooi' vinden. Denk, bijvoorbeeld, aan piercings.
In sommige culturen is het, bijvoorbeeld, de gewoonte om de oorlellen zoveel mogelijk uit te rekken. Hoe meer ze worden gestretched, hoe mooier men het vindt. Ook in onze gewesten dragen, zowel vrouwen als mannen, soms oorbellen in de oorlellen, en sommige onder hen doen er ook alles aan om ze langer of groter te maken. Bij bepaalde volksstammen is het zelfs de gewoonte om gewichten in de oorlellen te dragen, opdat ze tot ongewone lengten kunnen uitgroeien. Het past bij hun geloof en eeuwenoude tradities. En, net als ook jij misschien niet graag hoort dat jou doen en laten misschien niet de juiste zijn, hoef je aan die mensen jouw meningen niet op te dringen. Tenslotte weten ze het, net als jij, beter.
De Apatani is een stam uit het Indiase Arunachal Pradesh. Vroeger moesten de vrouwen hun schoonheid verbergen door houten stoppen in hun neusvleugels aan te brengen. Maar, vanaf 1970 werd er aan die traditie een definitief einde gemaakt, hetgeen betekent, dat vandaag de dag enkel en alleen oude vrouwen met deze massieve neusdoppen rondlopen.
Dan hebben we nog de Ethiopische lipschijven, die je ook bij andere volkstammen aantreft, gevolgd door gelaatsverminkingen, tanden bijslijpen, et cetera, maar opgepast: helemaal onderaan zijn er bloederige beelden bij, en deze zijn niet geschikt voor gevoelige kijkers.
Anderzijds geeft het ons een beeld van het primitieve waaronder de hedendaagse religieuze mens nog steeds gebukt gaat. Ook ikzelf kijk dan liever naar beelden, waarop honderdduizenden mensen op een plein in de druipende regen staan te wachten, totdat hún paus verschijnt, en zelfs in het sjamanisme, dat in onze streken wordt bedreven, gaat het er nog netjes aan toe.
Laten we tezamen naar beelden kijken; beelden met betrekking tot sjamanistische rituelen, indiase verminkingen, en zo meer, teneinde de goden of de geesten van de natuur te behagen, aangevuld met diverse vormen van zelfverminkingen, gewoonweg... 'omdat iedereen het doet'.
De moraal van het gehele verhaal? Ik heb geen idee of ik één persoon heb kunnen bereiken, teneinde hem of haar te doen in-zien dat het hoog tijd wordt om 'wakker te worden'. Toch heb ik, zoals honderden malen eerder, mijn 'zoveelste best' gedaan... :-))