Elk jaar stelt men tussen de 200 en de 300 miljoen malariagevallen vast en elk jaar sterven er 1,5 miljoen mensen aan malaria. Leg dus de nadruk op de woordjes 'elk jaar'. Bovendien wist men 50 jaar geleden nog niets af van de knokkelziekte - 'dengue' in het Engels. Waarom hebben we tot op heden nog altijd geen effectieve manier gevonden om de dader, de mug, te doden?
Hadyn Parry, een biotechnologische ingenieur verbonden aan de Britse firma Oxitec, stelt een meest fascinerende oplossing voor: genetisch omgevormde mannelijke muggen worden steriel gemaakt, in het wild losgelaten, om de populatie van ziektedragende vrouwelijke soorten drastisch te verminderen.
Deze mug kan vier verschillende virussen met zich meedragen en dus een aantal ernstige ziekten aan jou overbrengen, waaronder de West-Nijlziekte, Japanse encefalitis, chikungunya, dengue of knokkelkoorts, en gele koorts.
In sommige gevallen lig je van een beet van een tijgermug 2 tot 3 dagen plat in je bed met hoge koorts en uitputtingsverschijnselen. In tegenstelling tot andere muggen is deze mug ook overdag actief en niet alleen tijdens de schemering. Alleen het vrouwtje steekt. Het steekt zowel mensen als dieren meermaals, om bloed op te zuigen. De beet is pijnlijk en laat een grote roodpaarse vlek op de huid na en het menselijke lichaam kan er allergisch op reageren. De vrouwtjesmug is bovendien in staat om de virussen over te dragen op haar nageslacht.
In 2007 publiceerde ik dan weer het nieuwsbericht 'Genetisch gemodificeerde cichorei brengt hoop voor de Afrikaanse malariapatiënt'. Daarin kon je, onder andere, reeds lezen dat er wereldwijd 300 à 500 miljoen malariagevallen per jaar worden gerapporteerd. Jaarlijks kost dit aan 1,5 à 2 miljoen mensen het leven, waarvan 90% in Afrika. In de meeste Afrikaanse landen is malaria de voornaamste doodsoorzaak, meer dan HIV/Aids. De ziekte is vooral dodelijk voor zwangere vrouwen (10.000 per jaar) en jonge kinderen (3.000 per dag). Elke 30 seconden sterft er in Afrika een kind jonger dan 5 jaar aan malaria.
Malaria neemt in Nederland en België toe en wordt voornamelijk geïmporteerd vanuit Afrika. Vluchtelingen en buitenlandse toeristen kunnen dus ook het virus in zichzelf meedragen. Maar ook jij, indien je tijdens de vakantieperiode naar het buitenland vertrekt, kunt een malariaziekte opdoen.
In onderstaand YouTube-filmpje hoor je er meer over, vooral over de knokkelziekte. Knokkelkoorts wordt veroorzaakt door vier antigeen verschillende virussen, bekend als dengue-varianten DENV 1, DENV 2, DENV 3 en DENV 4. Infectie met één serotype geeft levenslange immuniteit voor slechts dat serotype en maar tijdelijke immuniteit voor de andere serotypes...
Er zijn twee varianten van de ziekte: knokkelkoorts (dengue fever (DF) een vorm zonder fatale afloop en hemorrhagische knokkelkoorts (dengue hemorrhagic fever (DHF), die tot een shock kunnen leiden, bekend als een `dengue shocksyndroom' (DSS) vaak met fatale afloop.
Epidemiologische studies wijzen er op dat de hemorrhagische dengue eerder optreedt door een tweede infectie bij iemand die eerder een knokkelkoorts-aanval door een ander knokkelkoorts-virus heeft doorgemaakt. Een proces, beschreven als 'antibody-dependent enhancement' (ADE), is hiervoor verantwoordelijk. Daarbij kunnen de antilichamen die tijdens een eerdere infectie door een ander serotype aangemaakt zijn, niet geneutraliseren maar zelfs de nieuwe infectie verergeren.
De behandeling van de milde vorm is alleen symptomatisch en ondersteunend. De ernstige vorm vereist daarentegen veel aandacht waarbij de patiënt voldoende moet drinken, en eventueel extra vocht moet krijgen via een infuus. Er bestaat nog geen vaccin tegen knokkelkoorts omdat een beschermende immuunreactie gestimuleerd moet worden voor de vier serotypes. Meerdere kandidaten, zoals tetravalent vaccines, zijn op dit moment in verschillende stadia van ontwikkeling.
Tot nu toe is het voorkomen van muggenbeten de énige mogelijke preventieve bestrijdingsmaatregel tegen verspreiding van de ziekte. Ze kunnen worden voorkomen door, bijvoorbeeld, het dragen van bedekkende kleding - waaronder lange mouwen, het verwijderen van mogelijke besmettingshaarden, zoals stilstaand water waar de muggen bij voorkeur hun eitjes in leggen en het gebruik van verdelgingsmiddelen tegen de muggen.
Maar laten we nu Hadyn Parry aan het woord laten en geniet van het meest boeiend en leerrijk relaas over dit fascinerend onderwerp...
