Originele titel: Animali Selvaggi
Giovanni Civardi
Korte Inhoud
Met de informatie en tips uit dit naslagwerk, uitgegeven door Tirion Art, leert u stap voor stap alle facetten van het dieren tekenen. Aan de hand van verschillende tekentechnieken- en materialen laat auteur Giovanni Civardi stapsgewijs zien hoe dieren tot leven gewekt kunnen worden op papier. Een waardevol naslagwerk dat een bijdrage levert aan de technische ontwikkeling van elke tekenaar, zowel amateur als professional.
Uittreksel
Blz. 3 - Inleiding
Dieren zijn altijd al een interessant onderwerp geweest voor kunstenaars: afbeeldingen van dieren zijn zelfs de oudste grafische voorstellingen die de prehistorische mens in de vroegste oudheid heeft achtergelaten in grotten. Sindsdien, sinds dat moment waarop kunst ontstond, bestaat er geen beschaving, cultuur of tijdperk waarin dit thema, in al zijn verschijningsvormen en variërende rollen, niet is onderzocht en uitgediept, en daarmee werd de ontwikkeling van een 'dierenkunst' een feit.
In een van mijn eerdere boeken legde ik mij toe op studies van huisdieren; voor dit boek lijkt het me echter minstens zo interessant om wilde dieren te bestuderen en te tekenen. Ik heb er een aantal uitgekozen, uitsluitend zoogdieren, die, hoewel het soms enige moeite kost - waarover verderop meer, in het hoofdstuk 'Nuttige informatie' - in levende lijve te zien zijn in dierentuinen, circussen en natuurparken, mocht u niet in de gelegenheid zijn om de grote natuurparken in Afrika, Azië of Amerika te bezoeken.
Of u kunt de dieren op uw gemak uitgebreid bestuderen via het steeds ruimere en geraffineerdere aanbod van film- en televisiedocumentaires en gespecialiseerde fototijdschriften, of door natuurhistorische musea te bezoeken. Het belangrijkste aspect van de werkwijze blijft in elk geval: kijken en daarna pas tekenen. Men tekent behalve om iets over te dragen ook om kennis op te doen en dingen te ontdekken.
Het tekenen van wilde dieren is een boeiende, aangename en nuttige oefening om uw tekenvaardigheid te vergroten, doordat u verleid wordt om niet alleen de anatomische kenmerken van diersoorten en afzonderlijke dieren te bestuderen, maar ook hun postuur, hun karakteristieke houdingen, hun gedrag en hun relatie tot hun natuurlijke omgeving. Een dierentekening kan 'kunstzinnig' van aard zijn, oftewel een tekening zijn waarbij weliswaar rekening wordt gehouden met de belangrijkste biologische kenmerken van het dier dat wordt afgebeeld, maar waarbij de nadruk ligt op de esthetische en expressieve aspecten ervan.
Een tekening kan echter ook een meer objectieve, nauwkeurige, natuurwetenschappelijke studie als doel hebben en dus 'wetenschappelijk' van aard zijn. In deze twee uiterste vormen (en alle mengvormen daartussenin, afhankelijk van de tekenstijl, het doel, de vaardigheid en de fijngevoeligheid van de tekenaar) kan het tekenen van (met name wilde) dieren een nuttige en aangename professionele bezigheid zijn, bijvoorbeeld als het gaat om natuurwetenschappelijke illustraties (voor boeken, encyclopedieën, tijdschriften, documentaires, tentoonstellingen, etc.) of een door wetenschappers en kunstverzamelaars zeer geliefd 'portret' (van een kenmerkend exemplaar van een diersoort, van groepen dieren in actie in hun natuurlijke leefomgeving).
Zelfs in het huidige tijdperk van geraffineerde beeldtechnologie (en daardoor misschien juist extra), is een tekening nog altijd van waarde, omdat tekenen zich onderscheidt van de mechanische vormen van reproductie en in bepaalde opzichten het gevoel voor schoonheid en de emoties van mensen meer aanspreekt, en hen op een vriendelijke manier bewust laat worden van een steeds kleiner wordende vanzelfsprekende wereld van wilde dieren die bedreigd worden, zo niet op het punt van uitsterven staan.
Recensie
door
Tsenne Kikke
Giovanni Civardi is een Italiaanse kunstenaar en docent geneeskunde. Uniek is, dat hij zijn lessen aan de faculteit van geneeskunde in Milaan combineert met zijn tekenkunst, die hij met andere deelt door boeken er over uit geven. Tot op heden: een tiental.
Als je van tekenen houdt, is dit een boek waaruit je heel veel inspiratie zult kunnen putten. Maar, enige basiskennis van de anatomie van zoogdieren, op zijn minst van het bewegingsapparaat, zal jou als tekenaar helpen bij het observeren en afbeelden van de diersoort die model staat voor jouw tekening.
De lichaamsbouw is onder andere bepalend voor de verhoudingen tussen de lichaamsdelen, de manier van bewegen en kenmerkende houdingen. Vooral de bottenstructuur is van grote invloed; meer dan de ligging van de oppervlaktespieren, aangezien deze vrijwel altijd schuilgaan onder een dikke huid en vacht. Alle dieren die Giovanni Civardi voor dit boek heeft getekend zijn zoogdieren en hebben daardoor veel kenmerken in hun anatomie met elkaar en met de mens gemeen. Daarbij geeft hij een basisoverzicht van die kenmerken.
Elke diersoort heeft uiteraard anatomische bijzonderheden die zijn aangepast aan de omgeving en zijn manier van leven, zoals het aantal ruggenwervels en ribben, de vorm van de tanden, de manier waarop de poten op de grond steunen, de mate van spierontwikkeling, het camouflerende uiterlijk van de vacht, etcetera.
De basisstructuur van het geraamte wordt bij alle (gewervelde) zoogdiersoorten bepaald door de wervelkolom, waaraan de schedel en ribbenkast bevestigd zijn en, via het bekken en de schouder-bladen, de ledematen. Het is goed om te onthouden dat viervoeters hun achterpoten vooral gebruiken om zich af te zetten, terwijl de voorpoten - die net achter de voorste helft van de romp zitten - een groot deel van het lichaamsgewicht moeten dragen. De kop steekt een stuk uit naar voren en staat daardoor sterk onder invloed van de zwaartekracht, wat wordt tegengegaan door de uitzonderlijk sterke spieren van de nek en de stevige nekwervels. Al met al is dit lichaamsdeel heel belangrijk voor het evenwicht van het dier, zowel bij statische houdingen als tijdens het lopen. Over de anatomie en het gedrag van dieren is heel veel theorie te vinden, vooral in wetenschappelijke boeken en artikelen. Maar, voor eenieder die zich in tekenen van wilde dieren wenst te specialiseren is dit boek een echte aanrader.
|