Zeven is ruim voldoende

Jelle van Nijen

	Type:	Paperback
	Uitgever:	Kok
	Gewicht:	525 gram
	Aantal Pagina's:	416
	ISBN:	90-435-1561-2
	ISBN-13:	978-90-435-1561-0
	Categorie:	Protestantisme
	Richtprijs:	€ 30,55

Korte Inhoud

Oude verbanden houden het niet meer. Kerken hielden mensen bij elkaar en kanaliseerden de verbinding met God. Nu lijkt het alsof iedereen op zoek is naar nieuwe verbindingen en dat ieder zich zelf moet zien te redden.

Dramatisch? Dat is fatalistisch gedacht. Problematisch is het wel, want er staat heel wat te gebeuren. Het is ook interessant! Wie is niet benieuwd wat eruit gaat komen?

Jelle van Nijen presenteert een geloofsmodel van 'deelgenootschap'. Hij vergelijkt het met een spel van zes spelers: de mensen, de zaken die hen bezighouden, de dingen waarmee ze zich omringen, de naaste omgeving, de wijdere context en de bron waaruit inspiratie wordt geput.

Het spel zelf is nummer zeven: deelgenootschap komt op gang als de spelers in beweging komen. Dit nieuwe geloofsmodel biedt geen oplossing voor alle problemen, wel een manier om er hoopvol mee om te gaan.

Jelle van Nijen was universitair docent praktische theologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Hij is emerituspredikant van de Protestantse Kerk in Nederland.

Uittreksel

Blz. 11: De vanzelfsprekendheid voorbij

Beweren dat ten aanzien van geloof en kerk alle vanzelfsprekendheid voorbij is, komt neer op het intrappen van een open (kerk)deur. Het godsdienstig landschap van Nederland is de laatste tientallen jaren drastisch veranderd en de ene na de andere religieuze ruilverkaveling heeft de nodige sporen nagelaten. Zoals burgers, boeren en buitenlui hardop de vraag stellen of alles er beter op is geworden, laten kerklid tot en met kerkverlater weten dat ze zo hun bedenkingen hebben.

Ik hoor niet tot de mensen die geloof en kerk afschrijven; daarvoor zijn beide me te lief. Zij 'die het wel gezien hebben' en verder gaan met een 'voor mij hoeft het niet meer' of een 'ik heb het helemaal gehad' krijgen van mij geen bijval. Ik ben nog steeds nieuwsgierig naar dat 'het'. Geloof interesseert me en niet alleen omdat ik predikant en universitair docent theologie ben (geweest). Kerk houdt me bezig en enig vrijwilligerswerk is me niet vreemd. Geloof en kerk samen hebben vanaf mijn geboorte een protestantse snit, maar de oecumenische breedte van de kerk is me veel waard. Het wel en wee van kerk en geloof gaan me aan het hart, zeker nu beide zware tijden doormaken.

Tanend enthousiasme

Geloof en kerk hebben en zijn een probleem, samen en los van elkaar. Van huis uit gereformeerd, behoor ik momenteel tot de Protestantse Kerk in Nederland. Deze nieuwe kerk kwam officieel op 1 mei 2004 tot stand als voortzetting van de Evangelisch-Lutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Nederlandse Hervormde Kerk (in alfabetische volgorde). Landelijk zijn er 2,1 miljoen leden en 1800 plaatselijke gemeenten, met een flinke rand eromheen van mensen die er dankzij doop en belijdenis niet zo lang geleden nog bij hoorden. De website van de Protestantse Kerk in Nederland meldt: 'De Protestantse Kerk staat voor betrokkenheid op God, op elkaar en op de wereld.' Iedere Nederlander krijgt vandaag de dag te horen dat het er met deze kerk en de andere oude kerkelijke instituten niet best voorstaat. Ledental krimpt, actieve betrokkenheid neemt af, invloed op de samenleving daalt, financiën zijn niet eindeloos toereikend.

Mijn kerk is niet onder een gelukkig gesternte geboren. Zij kwam veel te laat tot stand. Veertig jaar heeft de aanlooptijd geduurd en toen het eenmaal zover was, is er niet echt feest gevierd, officieel dan wei in de Dom van Utrecht, met de koningin erbij, maar niet op plaatselijk niveau.

De jaren zeventig en begin tachtig waren vol ambitie om kerken organisatorisch te vernieuwen. In de jaren negentig en daarna was dat enthousiasme voorbij. De kerk kreeg, zo bleek al gauw, een te groot gebouw in Utrecht, een te uitgebreide staf (veel deskundig vrijwillig kader was voortijdig vriendelijk bedankt, wat voelde als afgedankt), een te zeer tot in detail uitgewerkte juridische kerkorde en een blikrichting vanuit de centrale kerkorganisatie naar de gemeenten ter plekke. De discussie 'fusie of federatie' heeft ertoe geleid dat er juridisch gezien een fusie, maar praktisch gezien een federatie is ontstaan. Ik ben er al met al niet blij mee en daarin ben ik niet de enige. Maar ik ga er niet naast of buiten staan en beschouw de huidige situatie als een vertrekpunt en niet als een eindstation. Hoe nu verder?

Ontbinding

In dit boek gebruik ik het woord ontbinding om aan te geven wat er aan de hand is. Iets wat bij elkaar hoorde of aan elkaar vastzat, is ontkoppeld. Banden zijn verbroken, door menselijk toedoen, door omstandigheden of door beide tegelijk. Ontbinden is losmaken of losraken. Met het effect dat er stukken en brokken ontstaan, flarden en losse draden.

Recensie

door Tsenne Kikke

De vanzelfsprekende koppeling tussen geloof en kerk is verbroken. Het traditionele christendom in Nederland verkeert in een staat van ontbinding. De auteur, emeritus predikant in de Protestantse Kerk in Nederland en oud-docent praktische theologie aan de Vrije Universiteit, maakt zich hierover grote zorgen. In dit persoonlijk getinte boek presenteert hij een model om te zoeken naar nieuwe vormen van 'deelgenootschap'. Daarbij put hij ruim uit ervaringen die hij de afgelopen decennia in kerk en theologie opdeed. Tevens maakt hij gebruik van voorbeelden uit beeldende kunst en poëzie. Hij spitst zijn model van deelgenootschap toe op de homiletiek, de kunst van het preken. Het boek is geschreven voor predikanten en kerkleden die zoeken naar nieuwe vormen van verbinding en gemeenschap. Met enkele afbeeldingen in zwart-wit en literatuurverwijzingen in eindnoten.

- Dr. H.C. Stoffels -

Adverteren
Zoek&Vind
Meer

Spiritualia
Contact