Geheugensurvivalgids

Boris Nikolai Konrad

	Type:	Paperback
	Uitgever:
	Gewicht:	310 gram
	Aantal Pagina's:	232
	ISBN:	90-2635-434-7
	ISBN-13:	978-90-2635-434-2
	Categorie:	Zelfgroei
	Richtprijs:	€ 17,99

Korte Inhoud

Heb je ook het gevoel dat je hoofd helemaal vol zit? Dat je moeite hebt je te concentreren? Wil je weer controle over je geheugen hebben? Veel mensen voelen zich geestelijk overbelast. Hun hoofd raakt vol met onrustige gedachten, ze slapen slechter, vergeten vaker iets en daardoor neemt de stress toe. Hoe creëer je meer rust en ruimte in je hoofd, zodat je geest kan ontspannen en je geheugen verbetert?

In 'Geheugensurvivalgids' reikt neurowetenschapper Boris Konrad jou een overlevingspakket aan met tips, trucs en technieken waarmee je niet alleen je geheugen gezond houdt, maar het ook verdiept en vergroot, zodat je meer rust en ruimte ervaart.

- 'Boris Konrad geeft zijn geheime rechnieken prijs, zodat we ze nooit meer vergeten.' – Psychologie Magazine

- 'Ik kan nu in pakweg vijf minuten tijd de willekeurige volgorde van een heel pakje kaarten opsommen. Of vijftig plaatjes op een rij, zonder er eentje te missen.' – Antoinette Hertsenberg

Dr. Boris Nikolai Konrad (1984), geheugenwetenschapper, psycholoog en neurowetenschapper, is verbonden aan het Donders Instituut van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij haalde het Guinness Book of Records en won met zijn team viermaal het wereldkampioenschap geheugensport. Hij geeft wereldwijd lezingen en seminars en verschijnt regelmatig in de media. Zo was hij onder andere te zien in 'Wedden dat ik het kan' en 'Holland's got Talent'.

Uittreksel

Je kunt droge informatie, een betekenisloze naam of een cijferreeks transformeren in een emotioneel verhaal dat aansluit bij je kennis, met een vaste plek. Dit kun je bereiken door je geheugen te trainen en geheugentechnieken te gebruiken. Dat kost enige inspanning, maar het is de moeite waard. Hier zijn zes redenen waarom.

Zes redenen waarom je vandaag nog met geheugentraining moet beginnen

1 Geheugentechnieken geven je ruimte in je hoofd

Een van de redenen dat de informatiestroom ons kan overbelasten, is dat er in ons hoofd geen ruimte meer voor is. Gedurende de dag komt er voortdurend informatie in ons werkgeheugen terecht. Wanneer we slapen is het vervolgens de taak van de hippocampus om het werkgeheugen op te ruimen: 'Dit kan weg. Dit wordt in het langetermijngeheugen geplaatst. Dit? Wat is dit?' Daarnaast is de hippocampus ook in de weer met het navigeren van herinneringen. In dit deel van de hersenen zijn zogenoemde place-cells te vinden, en daar vlakbij, in de omgevende cortex, ook nog grid-cells. Samen zijn deze cellen verantwoordelijk voor onze innerlijke TomTom. Ze brengen onze omgeving in kaart. Maar ze ordenen ook kennis en informatie. Informatie die letterlijk een vaste plek heeft, kan veel gemakkelijker verwerkt worden. Met geheugentechnieken, vooral met de plaatsmethode, geef je ieder stukje informatie dat je wil onthouden een vaste plek. Op die manier weten je hersenen precies waar ze moeten kijken om iets terug te vinden! Dat helpt niet alleen bij het onthouden van dingen, het creëert ook rust. Naar spullen die in je eigen huis op een vaste plek staan, hoefje niet vaak te zoeken. Zo'n handige, overzichtelijke structuur kun je ook voor je geheugen creëren.

2 Relax - Kunnen vertrouwen op je geheugen geeft rust

Stress is in principe een gezond afweermechanisme, maar van te veel stress kun je ziek worden. Om te kunnen ontspannen moet je je gedachten ook kunnen loslaten. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan.

Ik moet echt vanavond nog de post in de brievenbus gooien! Alweer een nieuwe pincode. Die mag ik echt niet vergeten! Morgenochtend heb ik die afspraak bij de klant. Hoe heet die nieuwe CEO ook alweer? En wat heb ik de vorige keer ook alweer gepresenteerd?

De angst om iets te vergeten kan een selffulfilling prophecy worden. Stress kan gif zijn voor je geheugen, vooral chronische stress. Geheugentraining geeft je het vertrouwen in je geheugen terug en dat creëert rust. Je bent je bewuster van wat je geheugen kan en waar de grenzen liggen. Je kunt leren om die grenzen te verleggen en grotere hoeveelheden informatie eenvoudiger te onthouden. Je leert ook anders omgaan met vergeetachtigheid. Wanneer je erachter komt dat je iets vergeten bent, weet je wat je kan doen om het de volgende keer toch te onthouden. Hierdoor raak je minder snel gefrustreerd en word je minder boos op jezelf.

Ons brein functioneert door het ene deel van de nieuwe informatie te verbinden met bestaande kennis, en het andere deel los te laten. Vergeten hoort bij leren. Als je in het vervolg iets vergeet, weet dan dat je aandacht op iets anders gericht was óf dat het niet gelukt is om de juiste verbindingen te leggen. Wees je er vooral van bewust dat het niet ligt aan het hebben van een slecht geheugen. De volgende keer besteed je gewoon weer meer aandacht aan jouw geheugentechnieken en is er geen reden meer om te stressen.

3 Growth mindset

De Amerikaanse psycholoog Carol Dweck is bekend door haar onderzoek naar de growth mindset. `blindset' laat zich hier het beste vertalen als 'manier van denken'. Professor Dweck onderzocht vooral waar mensen denken dat cognitieve vaardigheden vandaan komen. Het blijkt dat een deel van de mensen denkt dat intelligentie aangeboren is - een onveranderbaar vermogen. Dit noemt ze een fixed mindset. Anderen menen dat intelligentie iets is wat voortdurend in ontwikkeling is en dat het succes van slimme mensen veelal gebaseerd is op hard werken, veel leren en zich steeds verder ontwikkelen. Deze manier van denken wordt de growth mindset genoemd. Veel mensen zijn zich er niet van bewust dat ze de ene of andere mindset hebben. Het maakt ook niet zoveel uit welke partij gelijk heeft. De waarheid ligt in het midden: aanleg en ontwikkeling spelen beide een rol. Maar het verschil tussen de mindsets is wel van invloed op iemands prestaties. Volgens Dweck zijn mensen met een growth mindset over het algemeen tevredener, ervaren ze minder stress en hebben ze meer succes. Ze investeren meer tijd in hun eigen ontwikkeling en zoeken de schuld vaker bij zichzelf en niet bij anderen.
Wanneer je, bewust of onbewust, gelooft dat je simpelweg niet goed bent in dingen onthouden, omdat je geen goed geheugen hebt, iets niet kunt leren of omdat je denkt niet slim genoeg te zijn, dan wordt dat vaak bevestigd: 'Zie je wel, ik wist het!' Maar je geheugen ligt niet vast: je kunt het op een succesvolle manier trainen - ongeacht je intelligentie, schoolniveau of leeftijd. Je zult zien dat je vooral aan het begin van een steile leercurve staat. Je kunt plotseling veel meer dingen onthouden en sneller leren dan ooit tevoren. Wat denk je dat dat met je mindset zal doen? Je zult je beter voelen, positiever over jezelf gaan denken, meer zelfvertrouwen krijgen en meer rust ervaren.

4 Extra tijd

Een managementconsultant luncht regelmatig in een sushi-restaurant. Het is een populaire zaak en hij moet vaak lang wachten.

`Mag ik misschien mijn hulp aanbieden?' vraagt hij het bedienend personeel. 'Ik heb verstand van efficiënte processen.'

Hij mag naar de keuken gaan en kijken. Al snel is duidelijk dat de chef zeker verstand heeft van sushi, maar dat het snijden van de rollen erg lang duurt omdat zijn messen allemaal bot zijn.

'Hé chef, waarom slijp je je messen niet?' vraagt hij.

`Meneer, u ziet toch hoe druk ik het hier heb. Ik heb daar helemaal geen tijd voor!'

De les die we uit dit voorbeeld kunnen halen, is dat wij vaak veel te druk bezig zijn met allemaal dingen tegelijkertijd. We nemen niet de tijd om een betere manier te vinden voor al die taken, waardoor we op de lange termijn meer tijd overhouden en minder stress ervaren. Ieder uur dat je investeert in het trainen van je geheugen, verdien je uiteindelijk dubbel en dwars terug.

5 Use it or lose it

Je kunt je geheugen op hogere leeftijd het beste scherp houden door het simpelweg te blijven gebruiken. Preventie van alzheimer en soortgelijke aandoeningen blijft natuurlijk moeilijk. Uiteraard geldt dat wat goed voor je lijf is, zoals niet roken, gezond eten en sporten, ook goed is voor je hersenen. Maar het lijkt alsof je op cognitief gebied weinig bewust kunt doen om alzheimer te voorkomen. Uit de meeste onderzoeken blijkt wel dat personen die hun geheugen veel gebruiken, het ook langer behouden. Geheugentraining is een geweldige manier om het geheugen doelgericht in te zetten. Op iedere leeftijd. Dementie wordt vaak gediagnosticeerd als mensen enkele jaren met pensioen zijn. Dat heeft natuurlijk met leeftijd te maken, maar ook met het feit dat de stimulans voor het geheugen wegvalt. MAX Geheugentrainer is een goed begin, maar je kunt meer doen.

Weetjes cognitieve reserve

Ik moet eerlijk zijn: Ik ben er niet van overtuigd dat geheugentraining dementie kan voorkomen. Het is een ziekte die onder andere te maken heeft met het samenklonteren van slechte eiwitten in je brein. Helaas kan niemand ervan uitgaan dat hij nooit alzheimer zal krijgen, ook een geheugenkampioen niet. Er zijn ook sportieve mensen die op hun vijftigste een hartaanval krijgen. Maar de kans daarop is wel kleiner bij een persoon die regelmatig sport. Geheugentraining heeft ook een preventieve werking. Het kan de ziekte niet voorkomen, maar zorgt er wel voor dat er een zogenoemde cognitieve reserve wordt opgebouwd. Is die reserve groot doordat je meer verbindingen hebt gelegd en je je brein op de juiste manier weet te gebruiken, dan kun je symptomen van dementie wel een aantal jaren uitstellen. De winst voor patiënt, naasten en samenleving is groot.

6 It pays off!

Een getraind geheugen maakt op elke leeftijd een verschil. Het helpt je op school en bij je studie, bij je baan en in het dagelijks leven. Of als je bij memory, scrabble of klaverjassen de koning of koningin van het bejaardenhuis wil worden. In de vijftien jaar dat ik geheugentrainingen geef, ben ik net zoveel verschillende doelstellingen als mensen tegengekomen.

Zoals de scholier die nu arts is, omdat ik haar kon helpen om binnen enkele weken op het niveau van een geneeskundestudent te zitten.

Of de promovendus die nu Head of Strategic Excellence bij een groot bedrijf is en mij liet weten: 'Dankzij jouw geheugentraining heb ik het volledige aantal punten bij mijn promotiestudie gehaald, de basis voor mijn carrière!'

Of neem deze eigenaar van een start-up: 'Ik wilde geheugentechnieken gebruiken om zonder aantekeningen te kunnen spreken. Bij onze eerste pitch hebben we meteen de gevraagde investeringsmiddelen toegezegd gekregen. De investeerder was onder de indruk toen ik allerlei cijfers uit mijn hoofd kende.'

Zo zie je dat wie doorzet enorme winst uit de trainingen kan halen.

Kort iets over mijzelf

Misschien heb je mij weleens op tv gezien bij Holland's Got Talent, Wedden dat ik het kan, Tijd voor Max of Dokters van morgen. Ik word dan geïntroduceerd als de man met het wereldrecord-geheugen. Vervolgens laat ik zien hoe ik de willekeurige volgorde van een geschud pak speelkaarten binnen een minuut uit mijn hoofd leer of de namen van tweehonderd mensen binnen een kwartier. Mensen vragen zich af: 'Is er echt niks mis met hem? Afgezien van het feit dat hij een Duitser is?' Of ze denken stiekem: Had ik maar zo'n geheugen...

Na de middelbare school ben ik natuurkunde en informatica gaan studeren, daarna ben ik gepromoveerd als psycholoog. Momenteel werk ik als neurowetenschapper aan het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour in Nijmegen. Tussen 2004 en 2018 heb ik met het Duitse team acht keer het Wereldkampioenschap Geheugensport gewonnen. Vier keer ben ik in het Guinness Book of World Records opgenomen en ik ben wereldwijd te gast geweest bij tv- en radioprogramma's en podcasts. Per jaar geef ik ruim tachtig lezingen en workshops aan bedrijven, verenigingen en scholen in het Engels, Duits en Nederlands. Op school was er nog weinig aanleiding om dit te vermoeden. 'Boris, je bent gewoon geen scholier die de hoogste cijfers haalt,' zei mijn leraar Latijn tegen me nadat ik teleurgesteld was omdat ik weer een onvoldoende had gehaald. Bij Engels haalde ik meestal net een zesje, maar ook niet meer. Toen ik tegen mijn mentor zei dat ik misschien rechten wilde gaan studeren, schudde hij zijn hoofd: 'Boris, doe eens normaal. Dat is een studie waar je droge wetteksten in je hoofd moet stampen. En als rechter of advocaat sta je regelmatig voor een groep mensen. Dat is echt niks voor jou.' Ik ben er volledig van overtuigd dat ik dit soort tekortkomingen bij mezelf heb kunnen overwinnen door geheugentraining en geheugentechnieken.

Koop dit boek bij

---

Bestellen