Originele titel: The mindful child
Susan Kaiser Greenland
Korte Inhoud
Hoe je kinderen kunt helpen met stress om te gaan, en gelukkiger, aardiger en socialer te zijn.
Dit boek leert hoe een kind met mindfulness beter in balans kan blijven als het even tegenzit. Mindfulness helpt veel volwassenen om te gaan met stress en andere ongemakken. Daarover zijn inmiddels veel boeken verschenen. Maar dit is een van de zeldzame boeken over aandacht-trainen bij kinderen.
Mindfulness voor je kind staat vol anekdotes, leuke oefeningen en spelletjes. De auteur put hiervoor uit haar ervaring als trainer en ouder. Zo vertelt ze hoe haar zoontje en een vriendje van zes huilend het huis kwamen binnenstormen. De kinderen waren zo overstuur dat ze niet konden vertellen wat er gebeurd was. Greenland pakte een sneeuwbol van de boekenplank, schudde die en vroeg de jongetjes hun hand op hun buik te leggen. Samen keken ze zo naar de neerdwarrelende sneeuw. Dat herhaalde ze nog een paar keer tot de kinderen rustig konden ademen en eindelijk hun verhaal konden vertellen.
Susan Kaiser Greenland verliet haar succesvolle advocatenpraktijk om Innerkids op te zetten: een trainingsprogramma verbonden aan het Mindfulness Awareness Research Center van UCLA (University of California, Los Angeles).
Uittreksel
Blz. 11: Inleiding
Het nieuwe ABC
Aandacht, Balans, Compassie
Dat de wereld gelukkig mag zijn
Dat de wereld schoon mag zijn
Dat de wereld altijd mag blijven bestaan
Dat de wereld zo mag zijn
Dat dit alles uit mag komen
Een vriendschappelijke wens in dichtvorm, van een leerling van de Inner Kids basisschool.
Na afloop van het verjaardagsfeestje van mijn zoon die zes was geworden, keek ik uit het keukenraam naar de paar overgebleven kinderen die in de achtertuin aan het spelen waren. Het buurmeisje deed de radslag op het grasveld, dat bezaaid lag met leeggelopen ballonnen. Mijn zoon en zijn vriendje zaten op het trappetje en bladerden door een stripboek dat hij zojuist cadeau had gekregen. Het was een mooie, vredige namiddag.
Ineens was het gedaan met de rust. De keukendeur vloog open en mijn zoon en zijn vriendje stormden binnen, het huilen stond hen nader dan het lachen. Ik vroeg wat er aan de hand was, maar zij waren zo opgewonden dat ze geen woord konden uitbrengen. Er was niets ergs gebeurd, maar de jongens waren in alle staten en werden maar niet rustig. Ik pakte de glazen bol met het sneeuwlandschapje van de boekenplank, wond het speeldoosje dat eronder zit op en schudde de bol heen en weer.Vervolgens zette ik hem op tafel, legde mijn hand op mijn buik en vroeg aan de jongens of zij dit ook wilden doen. Terwijl we naar de vallende sneeuw in de bol keken, voelden wij onze adem op en neer gaan. Het vriendje van mijn zoon zat daar met een stokkende ademhaling, doordat hij tegen zijn tranen aan het vechten was. Toen alle sneeuw was gevallen, schudde ik de bol opnieuw. Terwijl het water in de bol weer helder werd, voelden wij opnieuw onze ademhaling. Al snel konden we de figuurtjes in de bol onderscheiden en was de ademhaling van de jongens rustiger geworden. Ook hun lichaam was meer ontspannen en tot rust gekomen. Nu konden ze eindelijk zeggen waarom zij zo bang waren.
Ik gebruik deze en soortgelijke ademhalingstechnieken om kinderen te helpen kalmeren wanneer zij zich overweldigd voelen, en dan blijft de transformerende kracht van de ademhaling mij verbazen. Ademhalen is het meest natuurlijke wat er is; het fundament van ons leven. We doen het zonder erover na te denken, maar door gebruik te maken van de kracht van deze eenvoudige handeling, kunnen wij beter omgaan met stress en een gelukkiger leven leiden. Het doel van dit boek is om jou te helpen om je kinderen hierbij te helpen: om hen te helpen zich bewust te worden van hun ademhaling; van de fysieke wereld; van hun innerlijk leven; en bij de ontwikkeling van hun aandachtsvermogen - stuk voor stuk instrumenten waarvan zij hun hele leven gebruik kunnen maken.
Wanneer je let op de ademhaling van je kinderen, kun je heel veel leren. Toen mijn eerste kind, Allegra, werd geboren, raakte ik beter afgestemd op de ademhaling van de mensen om mij heen. De allereerste keer dat ik haar vasthield, keek ik een tijdje hoe zij ademhaalde, en iedere ademhaling stelde mij gerust: het ging goed met haar. Tweeënhalf jaar later werd mijn zoon Gabe geboren, zijn regelmatige in- en uitademingen waren voor mij net zo geruststellend als eerder het geluid van de ademhaling van zijn zus. Allegra en Gabe hadden hun eigen manier van ademhalen, die ik mij vervolgens ook vrij snel eigen maakte. Ik ging dat wat ik van mijn kinderen had geleerd, toepassen in andere relaties. Ik ging langs bij familieleden die ten einde raad waren omdat zij in de puberteit zaten, oud of ziek waren, en luisterde naar hun ademhaling. Iedere ademhaling hield de belofte van weer een nieuwe dag in zich. Toen ik hier jaren later op terugkeek, zag ik dat dit momenten van aandachtig gewaarzijn waren. Het waren krachtige oefeningen, waarvan ik de formele variant pas jaren later zou gaan bestuderen.
De ademhaling van kinderen is de draaideur tussen hun binnen- en buitenwereld. De meesten van ons voelen intuïtief aan dat het afstemmen op de ademhaling nuttig is. Maar we vergeten nog weleens dat we door aandacht te schenken aan de ademhaling van een ander, kunnen zien hoe hij of zij omgaat met wat het leven brengt. Als je er de tijd voor neemt, kun je aan de snelheid, diepte, intensiteit en het ritme van de ademhaling van kinderen zien hoe het met hen gaat en zelfs ook of er een probleem met hun gezondheid is. De ademhaling van kinderen geeft ons van binnenuit een inzicht in de leefwereld van kinderen. Een aantal eenvoudige handelingen kunnen ervoor zorgen dat je hier meer aandacht voor krijgt.
Je kunt bijvoorbeeld even de tijd nemen in de slaapkamer van je kind, daar hem of haar rustig in je opnemen en even samen te ademen, voordat je hem (haar) wakker maakt om naar school te gaan. Zo kun je ook de ademhaling van je echtgeno(o)t(e) of partner observeren om erachter te komen wat er in hem of haar omgaat, waardoor je je beter kunt afstemmen op de ander. Ook kun je je ten diepste verbinden met je ouders wanneer deze oud of ziek zijn, door alle gedachten en emoties even te laten voor wat ze zijn en samen te vallen met de ademhaling van de ander. Wanneer je rustiger wordt doordat je je aandacht richt op de ademhaling van iemand anders, kun je meer inzicht krijgen in zijn of haar belevingswereld en dingen opmerken waaraan je anders misschien voorbij was gegaan. En wie weet krijg je zo ook nieuwe inzichten over jezelf.
De ademhaling van kinderen zegt niet alleen iets over hun innerlijke wereld, maar ook over hun buitenwereld. Bijvoorbeeld over hun relatie met jou, met hun broers en zussen, met autoriteit, gelijkgestemden, en over het sociale leven in het algemeen. Dit wordt het meest duidelijk wanneer zij met vrienden zijn. Ik heb veel geleerd van mijn dochter, door goed op haar te letten terwijl zij met haar team aan het roeien was. Elke lente reist zij heel Californië door om regatta's te roeien. Het is fascinerend om te zien hoe zij zich fysiek inspannen en hoe zij zich moeten concentreren om de slagen van hun roeispanen te synchroniseren. Hun ademhaling stuwt de boot voort.
Recensie
door
Tsenne Kikke
In negen hoofdstukken vertelt de auteur haar ervaringen met het aan kinderen leren stil en aandachtig te worden. Deze ervaringen heeft ze opgedaan met schoolklassen en andere groepen en met haar eigen kinderen; zo hier en daar ook met volwassenen. Het boek is een mix van anekdotes, oefeningen en voorbeelden uit de praktijk. En hoewel de hoofdstukken op onderwerp zijn ingedeeld en de oefeningen apart gerubriceerd zijn op bladzijdenummer, is het toch een vrij los en soms rommelig werk. Als dat niet bezwaarlijk is voor de gebruiker, houdt deze een schat aan ideeën en tips over om zelf aan de slag te gaan met het aanleren van mindfulness. Valkuilen in het proces worden ook benoemd en er is aandacht voor een integere manier van werken. Leren voelen, rustig worden, leren rekening te houden met een ander, emoties verwoorden, vertrouwen opbouwen, zijn allemaal hele fijne vaardigheden die worden versterkt door middel van mindfulness.
Speciaal voor ouders, docenten (levensbeschouwing) en andere mensen die met kinderen werken. Bevat noten per hoofdstuk en info over de auteur achterin.
- F. van Soelen -
|