|
|
Eeuwige patronen van de heilige geometrie
|
|
Originele titel: Patterns of Eternity: Sacred Geometry and the Starcut Diagram
Malcolm Stewart
Korte Inhoud
Malcolm Stewart heeft een opmerkelijk geometrisch patroon ontdekt, het 'Starcut-diagram'. Dit patroon lijkt op het eerste gezicht een eenvoudige manier om de lijnen en oppervlakte van een vierkant te verdelen. Na uitgebreid onderzoek blijkt echter dat het diagram opmerkelijke wiskundige kenmerken bezit, en dat het wellicht de oorspong is geweest van het numerieke systeem dat gebruikt werd bij het ontwerpen van plattegronden, gebouwen, fresco's, et cetera.
De Starcut vormt zodoende over de hele wereld de basis van vele, vaak symmetrische patronen. Dit is onder andere te zien in Egypte bij de Piramide van Cheops; in Europa bij een fresco van Rafaël; en in Azië bij het Vedische vuuraltaar. Malcolm Stewart beschrijft zijn vele nieuwe ontdekkingen, en brengt op een originele manier de heilige geometrie tot leven. De Starcut vormt over de hele wereld de basis van vele, vaak symmetrische patronen
Uittreksel
Blz. 25: De zandrekenaar en het Starcut-diagram
Dit boek gaat over de zich in bochten slingerende reis en bevindingen van deze specifieke meetkundige, waarvan vele zaken voor de meeste lezers nieuw zullen zijn, en heel wat zaken, naar ik hoop, nieuw voor allen. Ik heb ook materiaal van een luchtiger karakter toegevoegd, waarmee ik laat zien hoe het onderwerp zich heeft geleend voor esoterische raadsels en mysteries. Recentelijk heeft het zelfs een nieuw leven gekregen in de vorm van een nieuw uitgevonden serie spellen. Het is een onderwerp dat voor de dag komt in allerlei arcana - feitelijke, fictieve en speelse.
Ook de naam voor het patroon dat mijn voornaamste thema is, heeft nogal eens gewisseld. Toen ik het voor het eerst tegenkwam, noemde ik het 'de matrix'; maar toen de film met die naam verscheen, had ik de indruk dat de naam al min of meer bezet was. Met het oog op een lezing die ik voor de RILKO (Research Into Lost Knowledge Organization) zou houden bedacht ik vervolgens de titel 'het zandrekenaarsdiagram'; en dat werd de werktitel van dit boek. De naam verwijst naar het gemak waarmee de figuur in het zand kan worden (en werd, denk ik) getekend, zoals ook geldt voor de figuur op bladzijde 13. Ik had de naam gepikt van Archimedes, hoewel zijn zandrekenaar geen meetkundige was maar veeleer een 'wiskundige, die bewees dat getallen groot genoeg konden zijn om de hoeveelheid zandkorrels in het gehele universum weer te geven. Toen het Romeinse leger de stad Syracuse bezette, waar Archimedes woonde, en een van de soldaten op de beroemde man af kwam e aandachtig een constructie bekeek die hij had getekend in zijn plateau met zand, riep Archimedes uit: 'Verstoor mijn cirkels niet!' Dit wekte de boosheid van de soldaat, die vervolgens op Archimedes af sprong en hem doodde - ondanks orders dat deze woest worden gespaard en gevangengenomen. De grote man was dus tot aan zijn laatste ogenblikken bezig met 'zandrekenen'.
Door die eerste openbare lezing en de vele andere die ik sinds¬dien heb gegeven, heeft de naam `zandrekenaar', en iets van mijn daarmee verband houdende werk, zich verspreid en heeft via het internet zelfs een ver land als Japan bereikt. Ik merk wel op dat mijn naam niet is meegereisd. Jammer dan voor de erkenning van bronnen!
Tegenwoordig noem ik het hulpmiddel eenvoudigweg de Starcut, vanwege de vorm, en zo verschijnt het ook in de ondertitel van dit boek, wat ook aansluit bij de naam die ik aan bepaalde glaskralenspellen heb gegeven die ik - min of meer toevallig - heb ontworpen nadat ik bijna klaar was met het boek. De lezers kennen wellicht het beroemde boek 'Das Glasperlenspiel' van Herman Hesse, waarin het spelen van een elegant, ingewikkeld en leerzaam spel symbolisch is voor een quasimystieke leerweg. Zoals we zullen zien, bevatten de voornaamste symbolen in dit boek aspecten die met een dergelijk thema resoneren. Mijn jarenlange onderzoek heeft op een bepaalde manier op het spelen van een glaskralenspel geleken, en een recent gesprek over precies dat onderwerp heeft ertoe geleid dat ik een hele serie van die spellen heb ontworpen. Ze zijn erg eenvoudig, maar toch opvallend subtiel, en ik ben ervan overtuigd dat geïnteresseerde spelers zelf variaties en nieuwe spellen zullen bedenken. Er zit een geweldig potentieel in de knooppunten van het raster. Een beschrijving van de spelregels is opgenomen in de Appendix aan het eind van dit boek.
Het diagram zelf onthult intrigerende relaties tussen getal, geometrie, kosmologie en muzikale harmonie. In de literatuur over de vrije kunsten is er niet veel aandacht aan geschonken, behalve in het werk van de Deense meetkundige en vrijmetselaar Tons Brunés. In zijn omvangrijke, uit twee delen bestaande studie The Secrets of Ancient Geometry and its Uses komt het diagram voor, samen met een aantal andere figuren. Het opent zo'n rijk gebied dat ondanks & uitgebreidheid van het werk van Brunés, hij geen van de gebieden behandelt die in dit boek aan de orde komen.
De Tetraktys
Het andere patroon, eveneens 'kraaiachtig', dat in dit boek voorkomt, en dat - merkwaardig genoeg, gezien de ermee verbonden heilige associaties - verbazingwekkend weinig algemene aandacht leeft gekregen, is de Tetraktys.
Professor Keith Critchlow heeft erover gepubliceerd, en het kroon zit verscholen in werken over de kabbala en andere esoterische geschriften, maar het lijkt erop dat er sinds Theon van Smyrna rond het jaar 100 en Jamblichus enkele eeuwen na hem ziet veel anders het licht heeft gezien. Een groot deel van wat volgt in verband met de Tetraktys is, voor zover ik weet, nooit eerder gepubliceerd.
Niettemin kan niemand met een gerust hart oorspronkelijkheid claimen over een onderwerp als dit. We beschikken eenvoudigweg niet over de historische bronnen om alles na te gaan wat vóór ons is gevonden over een onderwerp dat aantoonbaar ten minste 5000 jaar oud is, en wie weet zelfs nog veel ouder. Het commentaar van Alfred North Whitehead kan ons ontnuchteren: 'Alles van belang is eens gezegd door iemand die het niet heeft ontdekt.'
Zoals gezegd geeft het een bijzondere vreugde wanneer we voor onszelf dingen ontdekken en begrijpen, ook wanneer anderen ons wel eerder en met vastere tred hierin zijn voorgegaan. En mijn hypothese is dat nu precies dat lijkt te zijn gebeurd. Het is niet te bewijzen, maar het ligt sterk voor de hand dat het Starcutdiagram de aanschouwelijke bron is geweest van enkele van de vroegste inzichten van de mensheid in getal en geometrie. Zoals ik zal laten zien. kan zelfs het zestigtallig getalstelsel er van zijn afgeleid.
Recensie
door
Tsenne Kikke
In de titel van het boek komen de woorden 'Heilige Geometrie' voor, hetgeen sommige mensen zou kunnen afschrikken; omdat ze kunnen denken dat het hier over de een of andere esoterische onzin handelt, verwant aan de werken van Dan Brown, bijvoorbeeld. Maar de inhoud van dit boek is gewoonweg subliem en heeft er dus niets mee te maken. Malcolm Stewart heeft een vlotte schrijfstijl, de inhoud is diepgaand, maar in geen enkel moment saai. Zijn historische kennis is buitengewoon en het boek is rijkelijk geïllustreerd opdat men de dingen beter zou kunnen begrijpen. Een aanrader dus!
|