Trigger point therapie

De term 'myofasciale trigger point' werd in de jaren '50 van vorige eeuw door dr. Janet Travell bedacht om bepaalde klinische bevindingen aan te duiden. In het jaar 1974 werd ze in haar onderzoek bijgestaan door dr. David Simons; een arts, die ze enkele jaren eerder tijdens één van haar lezingen had ontmoet.

Myofasciale triggerpoints (MTP) zijn lokale veranderingen in de skeletspieren, die verschijnselen kunnen geven op het gebied van gevoelens, motoriek en het onbewuste zenuwstelsel. Deze combinatie van verschijnselen wordt het myofasciaal pijn (en disfunctie) -syndroom genoemd. Een MTP is een sterk prikkelbare plaats in de skeletspier die samenvalt met een overgevoelige palpabele knobbel (nodule) in een strakke band.

De term 'myofasciaal' komt van 'myogeen' (spierweefsel) en 'fascie' is afgeleid van het Latijnse 'fascia', dat 'bindweefsel' betekent. Fascie ligt rond spieren, botten en gewrichten en het is één van de drie soorten bindweefsel. De andere twee zijn ligamenten en pezen.

Triggerpoints veroorzaken allerlei pijnen. Door zulk een triggerpoint te behandelen, via massage, bijvoorbeeld, of via de toepassing van 'dry needling', spray & stretch, en zo meer, kunnen de pijnen - volgende de beoefenaars ervan - achterwege blijven - of, alleszins worden verlicht.

Myofasciale triggerpoints worden ingedeeld in actieve en latente triggerpoints. Actieve triggerpoints geven spontane klachten, latente triggerpoints geven alleen pijn en andere sensaties als ze direct gestimuleerd worden door druk, aanspanning of rek.

In de loop van de geschiedenis hebben deze lokale spierveranderingen allerlei verschillende namen gehad zoals fibrositis, myogelosen, muskelhärten en myalgieën. In 1983 publiceerden dr. Janet Travell en dr. David Simons een standaardwerk waarin de kenmerkende refererende pijn -patronen van de myofasciale triggerpoints (MTP) in de bovenste lichaamshelft werden beschreven.

Travell and Simons beschrijven een triggerpoint als een kleine samentrekking in spierweefsel, die wij een spierknoop zouden noemen. Vaak voelt het aan als een rijstkorrel of een erwt die diep in de spier begraven ligt. Het effect dat een triggerpoint op de spier heeft is dat hij hem zowel verzwakt als gespannen houdt. Tegelijkertijd houdt een triggerpoint een strakke samentrekking in stand binnen de spierweefsels die er direct mee verbonden zijn.

Deze strakke banden spierweefsel houden op hun beurt de aanhechtingen van de spier voortdurend onder spanning, wat dan vaak weer symptomen veroorzaakt in nabij gelegen gewrichten. De voortdurende spanning in de vezels van het triggerpoint zelf beperken de bloedcirculatie in het omliggende gebied. De ophoping van afvalstoffen, maar ook het gemis aan zuurstof en voedingsbestanddelen, die voor de celstofwisseling noodzakelijk zijn, kunnen triggerpoints maanden en zelfs jarenlang in stand houden, tenzij er ingegrepen wordt. Deze vicieuze cirkel zou in wezen moeten worden doorbroken.

Het probleem bij het behandelen van triggerpoints is dat zij hun pijn vrijwel altijd naar een andere plek afleiden. De meest gebruikelijke pijnbestrijding is gebaseerd op de gedachte dat de oorzaak van de pijn gezocht moet worden op de pijnlijke plek zélf. Triggerpoints leiden de pijn dus altijd af naar andere plaatsen. Deze afgeleide pijn zet iedereen naar het schijnt op het verkeerde spoor, inclusief de meeste artsen en alle anderen die in de gezondheidszorg werkzaam zijn.

Volgens Travell and Simons faalt de gebruikelijke manier van pijnbestrijding zo vaak, omdat men zich op de pijn zèlf richt en de pijnlijke plek behandelt, waarbij de oorzaak over het hoofd wordt gezien en dus niet wordt behandeld.

Nog slechter dan op een routineuze manier de pijnlijke plek te behandelen, is de farmaceutische behandeling van het hele lichaam voor iets dat meestal een plaatselijk probleem is. Het chemische stillen van de pijn, wat tegenwoordig de steeds duurder wordende voorkeursmethode is, schenkt ons de illusie dat er iets goeds gebeurt, terwijl het in werkelijkheid slechts het probleem verbergt. De meest pijnsoorten, zoals hoofdpijn, spierpijn en gewrichtspijn, zijn een waarschuwing, een beschermingsreactie tegen letsel of de overbelasting van spieren. De pijn vertelt je dat er iets mis is en dat dit gecorrigeerd dient te worden. Het getuigt niet van goede geneeskunde om de boodschapper in slaap te sussen en de boodschap te negeren, beweren de trigger point therapeuten. Als pijn wordt gezien in zijn ware taak als boodschapper in plaats van als ziekte, kan de behandeling worden gericht op de oorzaak van het probleem.

In de Engelse literatuur wordt een onderscheid gemaakt tussen spierpijn als gevolg van overmatige inspanning en musclepain, pijn in de spieren. Er zijn tal van mogelijke situaties te noemen die ons spierpijn kunnen geven. De meest voor de hand liggende is, bijvoorbeeld, overbelasting door een langdurige (statische) werkbelasting. Maar er zijn ook andere zaken die van belang zijn om in het onderzoek en de behandeling te betrekken. En natuurlijk heeft ook stress invloed op spierspanningen.

Ieder van ons heeft triggerpoints, deze zijn latent aanwezig en dat is dus normaal. De meeste mensen hebben daar geen last van. Bij een overbelasting kunnen deze triggerpoints actief worden en pijnklachten geven. Duurt de overbelasting voort, dan kan dit probleem zich uitbreiden en chronisch worden, ofwel Chronisch Myofasciale Pijn (voorheen: Myofasciale Pijn Syndroom) opwekken. Belangrijkste doel van deze behandelvorm is dan ook deze geladen spieren snel en effectief te ontspannen en de oorzaak van de overbelasting weg te nemen.

De behandeling van myofasciale triggerpoints bestaat uit het inactiveren van de MTP, het herstellen van normaal spiergedrag en het opheffen van de klachtenonderhoudende factoren.

Dit kan door lokale massagetechnieken, waarbij door aanhoudende druk diepe strijkingen op de verkorte spiervezels wordt uitgeoefend. Bij het aanhouden van de druk treedt geleidelijk een pijndemping op, waarna de druk kan worden opgevoerd. Dit kan enkele keren herhaald worden totdat de druk die overeenkomt met het omliggende weefsel, getolereerd wordt. Meestal treedt pijnvermindering op binnen de twee á vijf minuten. Deze manuele technieken kunnen nog gecombineerd worden met een gelijktijdige rekken, of door lichte samentrekkingen van een spier, waardoor de pijndemping eerder kan plaats vinden.

Janet Travell heeft eveneens de 'spray and stretch'-techniek ontwikkeld, waarbij met een koude spray (bijvoorbeeld: ethylchloride) het huidgebied boven de spier en het gerefereerde pijngebied kort wordt gekoeld. Hierna wordt de spier verder op lengte gebracht zonder dat dit tot pijntoename leidt. Vanwege de milieubezwaren wordt er aanbevolen om voor de koudeprikkel een ijsblokje te gebruiken door deze over de huid te strijken.

Nagenoeg alles wat je maar kunt verzinnen, kan direct of indirect worden afgeleid uit actieve triggerpoints. Een aantal voorbeelden hiervan zijn: oorpijn, sinusitis, diarree, duizeligheid, maagzuur, hoest, gevoelige of pijnlijke tanden, kippenvel, misselijkheid, jeuk, gevoelloosheid, wazig zien, incontinentie, pijn aan de geslachtsdelen, hartritmestoornissen, verlies van eetlust, en nog veel, veel meer.

Organisaties gespecialiseerd in trigger point therapie

• Vind nog meer organisaties gespecialiseerd in trigger point therapie op Zoek&Vind.
• Jouw organisatie er nog niet tussen? Voeg ze toe op Zoek&Vind!