Lichaamsgerichte therapie

Onder de koepelterm Lichaamswerk, of lichaamsgerichte therapie, vallen veel verschillende soorten therapie. Het omvat alle soorten psychotherapie, die het lichaam als uitgangspunt nemen van het therapeutische proces.

Bij lichaamsgerichte therapie gaat men ervan uit dat lichaam en geest onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Wanneer men voor lange tijd emotionele klachten heeft, komen die - volgens de theorie van lichaamsgerichte therapie - uiteindelijk via het lichaam tot uiting. Dit kan resulteren in lichamelijke klachten, zoals een gevoel van stress, een gespannen houding, hoofdpijn, buikpijn, et cetera.

In lichaamsgerichte therapie leert de cliënt zich bewust te worden van de psychologische betekenis van het lichaam. Zo ontstaat er een groter inzicht in de wisselwerking tussen lichaam en geest. De cliënt wordt vervolgens door de therapeut aangemoedigd deze lichamelijke beleving te uiten, zowel lijfelijk als verbaal. Dit zorgt voor een herstel van de harmonie tussen lichaam en geest, waardoor er gewerkt kan worden aan de psychische klachten van de cliënt.

Binnen de lichaamsgerichte therapie bestaat er een groot aantal richtingen, technieken en methoden. Bij elk van deze therapievormen wordt er aandacht besteed aan een of meer van de volgende lichaamskenmerken: lichaamshouding, beweging en innerlijke lichaamsbeleving. Er is enige overlap tussen lichaamsgerichte therapie en fysiotherapie, alternatieve geneeswijzen en massage.

Zo worden bijvoorbeeld bio-energetische, bio-dynamische en Reichiaanse therapie vaak als lichaamswerk onderverdeeld binnen de alternatieve therapie. Datzelfde geldt voor haptotherapie en postural integration. Binnen de psychotherapie kunnen deze methoden ook als aanvulling worden gebruikt binnen een therapie. Het doel bij lichaamsgerichte therapie is telkens het verminderen van psychische klachten. Om dit doel te bereiken, gaat lichaamsgerichte psychotherapie vaak gepaard met therapeutische gesprekken.

De verschillende soorten lichaamsgerichte therapie verschillen in doel en methode. Zo zijn er therapieën die vooral het lichaamsbewustzijn vergroten, of meer levendigheid en beweging in het lichaam brengen. Ook zijn er methoden die veel werken met aanraking van de cliënt door de therapeut, of die vooral de emotionele expressie bevorderen. Onder de bekendste vormen van lichaamsgerichte therapie vallen focussen en Pessotherapie. Daarnaast worden de volgende vormen van lichaamsgerichte therapie onderscheden:

* Biodynamische therapie: gaat uit van het idee dat mentale en lichamelijke blokkades ontstaan door spanningen die lichamelijk niet verwerkt worden. Biodynamische therapie richt zich op het oplossen van deze spanningen in het lichaam en het vrijmaken van energie.

* Bio-energetica: spierspanningen die ontstaan vanuit negatieve levenservaringen kunnen volgens de theorie van bio-energetica negatieve invloed op lichaam en geest hebben. Bio-energetica richt zich op de creatie van een vloeiende energiestroom door middel van lichaamsoefeningen.

* Haptonomie en haptotherapie: haptonomie bestudeert het lichamelijk en geestelijk gevoelsleven van de mens. Lichaamsbeleving is daarbij volgens de haptonoom een essentieel aspect van communicatie. Haptotherapie bestrijdt fysieke en psychische klachten door middel van lichamelijke aanraking.

* Integratieve bewegingstherapie: is een ervaringsgerichte therapie die het bewegen en de lichamelijkheid van de cliënt als uitgangspunt neemt. In integratieve bewegingstherapie oefent men, onder andere door middel van dans, bewegingspatronen om emoties uit te drukken.

* Neo-Reichiaanse therapie: gaat er van uit dat lichaam en geest een eenheid vormen. Het is een lichaamsgerichte therapie waarbij men door middel van voelen, ervaren, doen en denken toe werkt naar genezing. De cliënt leert daarbij oude reactiepatronen af.

* Postural integration: neemt lichaamshouding als uitgangspunt van de therapie: klachten komen voort uit een verstarde lichaamshouding. Door middel van massage wordt bij postural integration zowel de lichaamshouding als de levenshouding verbeterd.

* PMT: psychomotorische therapie is een vorm van lichaamsgerichte psychotherapie die de nadruk legt op lichaamservaring en lichaamsbeweging. Het doel van psychomotorische therapie is gedragsverandering door te werken met lichamelijke activiteiten, opdrachten en oefeningen.

* SAM: Script-As-Methode is een holistische benadering en praktische training van de geest, waarbij mensen zelfinzicht en zelfbewustzijn verwerven om hun emotionele ballast, negatieve ervaringen, frustraties en vastgeroeste denkbeelden te kunnen opruimen, met als doel gelukkiger te worden en liefde te ‘zijn’.

* Unitieve therapie: richt zich op klachten die ontstaan uit tegenstrijdigheden in de psyche van de mens. Psychische klachten worden tijdens unitieve therapie aangepakt door middel van zelfontdekking, zelfregulatie en zelfverwerkelijking.

* ... en nog vele anderen.

In de rubriek 'alternatieve lichaamsgerichte geneeswijzen' zijn lichaamsgerichte therapievormen zoals rebirthing en biodanza te vinden.

Lichaamsgerichte therapie kan ingezet worden bij de behandeling van veel verschillende klachten. Vaak wordt het toegepast bij cliënten die moeite hebben hun problemen onder woorden te brengen, of moeite hebben met het voelen en uiten van emoties. Vaak komt dat voor bij, bijvoorbeeld, depressie, stress en burn-out. Ook helpt het mensen bij rouwverwerking en het verwerken van trauma's. Daarnaast wordt lichaamsgerichte therapie toegepast bij klachten die zich voornamelijk lichamelijk uiten, zoals migraine, premenstruele klachten, RSI, hyperventilatie en astma.

De duur van lichaamsgerichte therapie is afhankelijk van de therapie waarbinnen het wordt toegepast. Daarnaast is de duur afhankelijk van de klacht van de cliënt. Gemiddeld duurt een behandeling 10 tot 25 sessies en is de therapie meestal op wekelijkse basis. Een sessie duurt ongeveer een uur.

Organisaties gespecialiseerd in lichaamsgerichte therapie

Elly Michiels - (Schoten) Ik begeleid je op je reis naar zelfontdekking en het vinden van je ware zijn. Samen gaan we op weg naar je essentie en ontgrendelen we de kracht van je intuïtie, je creativiteit voor persoonlijke groei en welzijn.

• Vind nog meer organisaties gespecialiseerd in lichaamsgerichte therapie op Zoek&Vind.
• Jouw organisatie er nog niet tussen? Voeg ze toe op Zoek&Vind!