Lasertherapie

Laser is oorspronkelijk een afkorting van Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation, in het Nederlands: lichtversterking door gestimuleerde uitzending van straling. Het woord is echter inmiddels dermate ingeburgerd, dat het niet meer gezien wordt als een afkorting.

De eerste lasers werden gemaakt in 1960 door Theodore H. Maiman (1927- 2007). Voor de laser gebruikte hij geen gasvormig medium maar een synthetisch vervaardigd robijnkristal; een materiaal, waarvan andere wetenschappers hadden gezegd dat het zeker niet ging werken. Het resultaat was een rode laserstraal met een golflengte van 694 nanometer. Een kort verslag van zijn resultaat werd door 'Physical Review Letters' niet geaccepteerd, waarop Maiman het naar 'Nature' stuurde, die het in de editie van 6 augustus 1960 publiceerde. Het gevolg was, dat zijn uitvinding snel en velerlei variaties door andere onderzoekers werd nagebouwd.

• Laserstralen zijn monochromatisch. De golflengte van laserstralen is zeer constant zodat de bijbehorende frequentie extreem nauwkeurig te bepalen is.
• Laserlicht is coherent licht. Dit betekent, dat laserstralen in fase zijn met elkaar; de golven hebben op hetzelfde moment een golfmaximum - en, op hetzelfde moment een golfminimum.
• Laser geeft een divergerende lichtbundel waardoor een praktisch evenwijdige lichtbundel opgewekt kan worden.
• Laserlicht kan een zeer hoge energiedichtheid hebben.

Laser, met zijn zuivere golflengte, is bijzonder geschikt om specifieke structuren in de huid te verhitten. Deze structuren heten in het laser-jargon: 'chromoforen'. Een chromofoor is die structuur die licht van bepaalde golflengte bij voorkeur opvangt en absorbeert. Tijdens de absorptie van het licht wordt deze omgezet in warmte. Om te voorkomen dat de chromofoor te lang wordt verhit (zodat ook onbedoeld verder van de chromofoor gelegen structuren worden aangetast), wordt gebruik gemaakt van gepulseerde toediening van het laserlicht. Door de korte belichting (pulsen) is een zeer korte verhitting van het doelchromofoor mogelijk, waarbij de rest van het omliggende weefsel wordt gespaard.

Uit onderzoek is gebleken dat kortgolvig infrarood (780-1500 nanometer) de grootste indringdiepte in biologisch weefsel heeft, gevolgd door zichtbaar licht. Langgolvig infrarood en ultraviolet worden voornamelijk in de epidermis geabsorbeerd. De penetratiediepte, dit is de diepte waarop nog 10% van de oorspronkelijk opvallende straling aanwezig is, wordt voor GaAS-laserstralen gesteld op 3-5 cm. De meeste effecten worden uiteraard bewerkstelligd in de eerste paar centimeter waar de energie het sterkst is.

In de fysiotherapie, bijvoorbeeld, wordt gebruik gemaakt van de diodelaser die gebruik maakt van het actieve medium GaAs (Gallium Arsenide). Het laserlicht heeft een golflengte van 904 nm (onzichtbaar infrarood A). Het vermogen wordt pulserend afgegeven hetgeen betekent dat het piekvermogen en de pulsherhalingsfrekwentie het gemiddeld vermogen bepalen.

De resultaten van de behandeling kunnen echter wisselend zijn en zijn afhankelijk van bepaalde kenmerken van de te behandelen huid, de gebruikte laser en de kunde van degene die de laser hanteert. Ook het al dan niet optreden van bijwerkingen is van deze parameters afhankelijk!

In Oogheelkunde, of oftalmologie, wordt lasertherapie veelvuldig gebruikt. De behandelingen kunnen in twee grote groepen verdeeld worden, namelijk: de medische ooglaserbehandelingen, en de refractaire ooglaserbehandelingen ,die gericht zijn op het corrigeren van de ogen om het dragen van een bril of contactlenzen overbodig te maken.

Ook beschikt de esthetische geneeskunde over verschillende laseraanwendingen om, bijvoorbeeld, de veroudering van het gelaat trachten te behandelen, en pigmentstoornissen of littekens te behandelen.

Bij fractionele laserbehandelingen wordt de huid fractioneel behandeld met microspots laserlicht ter grootte van een pixel. Deze zorgen voor een inkrimpingseffect ter hoogte van de epidermis waardoor lifting van de huid bekomen wordt. Bovendien dringt dezelfde puls door tot diep in de dermis waar het laserlicht de aanmaak van collageen stimuleert en versterkt. Hierdoor wordt een versteviging en een verdikking van de onderliggende steunweefsels van de huid bekomen, waardoor de huid aan elasticiteit wint.

Dit type behandelingen onderscheiden zich van de Laser skin rejuvenation waarbij, ofwel de volledige epidermis behandeld werd met laserlicht met het risico op pigmentstoornissen achteraf, of waarbij er enkel warmte tot in de dermis werd gebracht waardoor er onvoldoende lifting-effect werd bekomen.

Lasertechnieken worden dus tegenwoordig voor zeer veel zaken aangewend. Naast hetgeen we reeds vermelden, hebben we - onder andere - nog: laserontharing, permanente make-up, dermatografie, en wordt lasertherapie ook nog gebruikt voor gewrichts-, pees-, spier-, slijmbeurs- en mondaandoeningen.

Tevens worden tatoeages met een tussenpauzen behandeld. In de praktijk zijn alleen de donkere kleuren goed te behandelen. Na elke sessie verdwijnt een deel van de inkt en wordt de tatoeage bleker. Het aantal vereiste behandelingen en het uiteindelijke resultaat zijn afhankelijk van de kleur, de hoeveelheid inkt en de diepte van de tatoeage.

Met betrekking tot het mogelijke stralingsgevaar worden lasers ingedeeld in klassen. Deze indeling is vooral gebaseerd op gevaar voor oogbeschadiging. De moderne lasers zijn van klasse IIIb wat betekent dat de laser niet schadelijk is voor de huid en bij diffuse reflexie niet schadelijk voor het oog is. In gevallen waarbij mogelijk toch laserstraling het oog kan bereiken, via rechtstreeks of via spiegelende reflexie, wordt geadviseerd een laserveiligheidsbril te gebruiken.
Lasers die worden verkocht moeten dus voorzien zijn van een classificatie-aanduiding die aangeeft hoe gevaarlijk de laser is, in een getal van 1 (ongevaarlijk) tot 4 (zeer gevaarlijk), die gedefinieerd zijn in officiële richtlijnen. De klasses zijn:

• Class 1 - de laser is ongevaarlijk, hetzij door een laag vermogen, dan wel door een afscherming die ervoor zorgt dat het licht de ogen niet kan bereiken. De lasers in cd-branders hebben een vrij hoog vermogen, maar zijn klasse 1 om laatstgenoemde reden. Lasers in streepjescodelezers vallen ook onder deze klasse omdat de laserbundel zo snel beweegt dat er nooit een gevaarlijke hoeveelheid licht in het oog kan komen.
• Class 2 - de laser is ongevaarlijk bij normaal gebruik, omdat de reflex om het oog te sluiten voorkomt dat er een oogschade optreedt. Dit zijn zichtbaar-licht-lasers met vermogens tot 1 mW, zoals de meeste laserpointers. Enkele seconden in een dergelijke laser staren kan wel tot (kleine) oogbeschadigingen leiden.
• Class 2M - vergelijkbaar met Class 2, onder de voorwaarde dat er geen instrumenten als lenzen gebruikt worden die het licht zouden kunnen concentreren.
• Class 3M (ook wel Class IIIa) - de laser kan in principe tot oogschade leiden, zelfs als de ogen direct worden gesloten, maar het risico op ernstige oogschade is klein. Dit zijn lasers die zichtbaar licht uitstralen tot 5 mW. Sommige laserpointers hebben deze klasse, al zijn ze in Nederland wettelijk verboden.
• Class 3B- de laser kan bij blootstelling direct ernstige oogschade veroorzaken. Vermogens van 5 tot 500 mW en lasers met onzichtbare golflengtes bij lagere vermogens. De interne lasers in cd- en dvd-branders vallen onder deze categorie wanneer de behuizing van de brander wordt geopend. Diffuus licht van dit type laser is niet schadelijk.
• Class 4 - Behalve de ogen kan de laser ook de huid beschadigen. Alle hogere vermogens. Ook diffuus licht, afkomstig van de laser, kan de ogen beschadigen.

Organisaties gespecialiseerd in lasertherapie

• Vind nog meer organisaties gespecialiseerd in lasertherapie op Zoek&Vind.
• Jouw organisatie er nog niet tussen? Voeg ze toe op Zoek&Vind!