Hoe een zwart-wit foto een stukje verleden terug tot leven bracht…

Een mooie foto kan niet statisch blijven en zelfs een latere levensloop verkrijgen.
door Tsenne Kikke - donderdag 1 december 2022 5:15

Vooral mensen, die na 2000 zijn geboren, kunnen zich onmogelijk de sfeer van het begin van de tweede helft van de vorige eeuw indenken. Zelfs zij, die na 1980 zijn geboren, slagen daar niet in. Nu spreek ik wel over de jaren 1950-1970. Toen ging het er op alle gebieden totaal anders aan toe. Nu duidt ik vooral op hoe de jeugd met elkaar omging. Die sfeer komt nooit meer terug, onmogelijk. De warmte ontbreekt, waardoor ikzelf over de jaren meer gehard en koeler ben geworden. 'Adaptie' wordt dat genoemd. Maar, naturlijk heeft het huidige tijdperk eveneens zijn eigen eerder afstandelijke, technologische charmes. Volgens mij: een voorbereiding op het toekomstige robottentijdperk. Kan je je nu al voorstellen dat er dan mensen zullen zijn die met 'op maat gemaakte' robotten huwen? :-)

Over een object van nieuwsgierigheid

'An American Girl in Italy' uit 1951, is Ruth Orkin's meesterlijke evocatie van een tijd en plaats, en dat bevroren moment in het naoorlogse Florence wordt nu geprezen als een van de meest levendige prestaties van de camera. Terwijl je de foto bekijkt, is het alsof je er zelf als toeschouwer bijstaat. Daarop is de 23-jarige stijlvolle jonge New Yorkse Ninalee Craig te zien.

"In mijn geschiedenis met de foto," zei ze, "hadden veel vrouwen een hekel aan het beeld. Ze vonden het beledigend. Ze dachten dat ik niet over straat had kunnen lopen zonder lastig te zijn gevallen. Maar ik voelde me toen gewaardeerd en werd in het geheel niet lastiggevallen."

Ninalee huiverde op de dag dat de foto werd gebruikt als illustratie bij een verhaal in een vrouwenblad uit de jaren negentig over seksuele intimidatie, alsof zij de iconische representatie was van wat het betekent om vrouw, alleen en kwetsbaar te zijn. In haar eigen gedachten zat ze niet gevangen in een pre-feministische horrorshow. In plaats daarvan baseerde ze zich op haar literatuurstudie aan het Sarah Lawrence College en wierp zichzelf op als de mooie Beatrice, het ongrijpbare object van de artistieke bewondering van de dichter Dante.

"Kan Beatrice er kwetsbaar uitzien?" vroeg ze indertijd. "Ik was totaal beheerst. Ik was zelfverzekerd. Ik bezat de straat. Ik liep in het volste vertrouwen. Ik was niet in het minst opgewonden, noch zenuwachtig of bezorgd. Ik was Beatrice die door de straten van Florence liep. Ik voelde dat ik elk moment ontdekt kon worden door Dante zelf. Vrouwen begluren is een populair, onschuldig en vleiend tijdverdrijf dat je in veel vreemde landen tegenkomt. De mannen zijn meestal luider en demonstratiever dan Amerikaanse mannen, maar ze hebben geen kwade bedoelingen."

Wel was het een andere tijd en een andere plaats, met andere codes en regels. "De foto hangt overal in Italië," zei Ninalee, "vooral in de herentoiletten van bars en restaurants. Italiaanse mannen kijken ernaar en lachen, grijnzen en zeggen: 'Dat zijn wij'. Dit zijn verwende Italiaanse mannen, die om half elf 's ochtends rondhangen. Maar je moet ook bedenken dat dit 1951 was, net zes jaar na de oorlog, een hongerige tijd in Italië. De meeste van deze mannen hadden geen werk."

En Ninalee Craig zette ook de eraan verbonden geschiedenis weer recht; omdat mensen zich afvroegen of die iconische foto in scène werd gezet. "Die foto was niet geposeerd. Het was niet opgezet. Dat is waarom mensen zich eraan relateren. Ik liep op straat om 10u30 's ochtends op de warmste dag van het jaar. Ruth was me voor. Ze draaide zich om en zag het. Een knip. 'Ninalee, ga terug en loop dat nog eens af.' Dertig seconden. Ze nam het opnieuw. Toen gingen we verder..."

Ninalee Craig en Ruth Orkin ontmoetten elkaar in een American Express zaak; een plaats, waar men toen brieven en telegrammen verzond, maar ook geld kon omwisselen en de telefoon gebruiken. Het klikte tussen hen, en ze geraakten snel met elkaar bevriend. Nog straffer was, dat ze in hetzelfde hotel verbleven: aan 1 dollar per nacht, ontbijt inbegrepen.

"Ruth zei: 'Hé, weet je wat, ik kan waarschijnlijk met foto-opnamen een beetje geld verdienen als we rondtrekken en laten zien hoe het is om als vrouw alleen te zijn,'" herinnerde Craig zich. Rond 10u de volgende ochtend vertrokken ze op verkenningstocht...

Lange tijd praatte Ninalee Craig graag over haar zes maanden in Europa en haar ontmoeting met Ruth Orkin, een geestverwant wiens andere foto's eveneens de geest van die tijd weergaven - vooral die iconische foto. De twee herenigden zich uiteindelijk in de Verenigde Staten en bleven levenslange vrienden...

Fotografe Ruth Orkin stierf in 1985, en rondde haar carrière af met een opmerkelijke serie huisgebonden foto's genomen vanuit haar raam in Manhattan.

Ninalee Craig werkte in de reclamewereld, trouwde en scheidde van een Italiaanse graaf, trouwde met een Canadese man die een staalfabriek had, werd weduwe, verhuisde naar Toronto en werd een fervent supporter van de 'Canadian Opera Company' - en ontdekte slechts op veel latere leeftijd dat ze, dankzij die foto, een cultfiguur was geworden. Inmiddels is ook zij in 2018 op 91-jarige leeftijd overleden, maar de nostalgische foto is blijven voortbestaan...

"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."

- DIMschool vzw, de énige gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Voel je je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Klik hier en, alvast bedankt!

Overschrijven kan ook via: IBAN: BE22 7795 9845 2547 - BIC: GKCCBEBB

- Indien je een (bak)steentje bijdraagt, mogen we jouw naam hieronder publiceren? -