Indien de juiste voorwaarden zich voordoen, kunnen velen het slachtoffer worden van massahysterie, zich dingen gaan verbeelden en zich ernaar gaan gedragen. Ik heb het nu niet over de meer dan 1 miljoen mensen, die plots de drang in zich voelen om naar de kuststreek te trekken omdat er een klein beetje zon is. In deze blog gaat het eerder over de een of andere mysterieuze aandoening.
Ook deze 21ste eeuw heeft er enkele. Maar, omdat ik geen mensen die eraan lijden wil kwetsen, voeg ik er ditmaal geen benamingen aan toe. Doch, indien je een beetje nadenkt, zal je in staat zijn er minstens eentje van op te noemen. Wat voorbeelden ervan betreft, zit er dus niets anders op dan eventjes het verleden in te duiken...
In de zomer van 1518 trof een 'dansplaag' de Franse stad Straatsburg. Deze bizarre aandoening, ook bekend als de 'danswoede', 'Sint-Jansziekte', of 'choreomanie', had toen meer dan 400 mensenlichamen overgenomen en liet ze non-stop dansen. Sommige van deze mensen stierven zelfs aan hartaanvallen, uitputting of beroertes.
Het begon allemaal in juli van dat jaar toen een vrouw, Frau Troffea genaamd, ongecontroleerd begon te dansen. Ze gooide er de meest wilde en fanatieke bewegingen uit, maar omstanders merkten op dat haar gezicht geen enkel spoortje van plezier vertoonde. Ze leek haast bezeten door een hogere macht en was duidelijk niet meer in staat te stoppen met dansen.
Ze kreeg later gezelschap van 34 mensen en al snel verspreidde de plaag zich naar ongeveer een 400-tal die door de straten van Straatsburg dansten. Zelfs toen een compleet uitgeputte Frau Troffea, na 5 dagen non-stop bewegen, ophield met dansen was de menigte niet meer te stoppen en ging het dansfestijn alsmaar door.
Op een gegeven moment zouden er daardoor ongeveer 15 mensen op één dag zijn gedood. Artsen en geestelijken beseften dat dit niet werd veroorzaakt door bovennatuurlijke oorzaken en beweerden dat deze epidemie te wijten was aan 'oververhit bloed', maar in plaats van de mensen als patiënten te behandelen, raadden artsen hen aan om ze in wezen 'te laten uitdansen' door voor hen een houten podium te bouwen. Bovendien huurde men slagspelers, fluitisten en andere musici.
In al hun wijsheid hadden de regenten echter niet voorzien dat dit het probleem enkel zou verergeren. Halverwege augustus, ruim een maand nadat Frau Troffea er de brui aan had gegeven, waren er nog steeds honderden mensen bevangen door die Dansplaag.
De in eerste instantie zo onschuldig opgekomen gekte begon nu in een snel tempo uit te lopen op een rampsituatie. De dansepidemie had als gevolg van uitputting, oververhitting, uitdroging, bewustzijnsverlies en hartaanvallen zelfs al aan meerdere dansers het leven gekost. Er wordt aangenomen dat een hedendaagse marathonloper niet in staat zou zijn om dit soort van intensieve training te overleven. Aan het einde van de maand augustus besloot het stadsbestuur daarom fors in te grijpen. De musici kregen opdracht te stoppen met spelen, het houten podium werd afgebroken, en de 400 overblijvende dansers werden in wagens opgeladen en naar een lokaal 'geneeskrachtig heiligdom' gebracht. Op deze manier kwam de Dansplaag van 1518 net zo abrupt ten einde als zij ooit was begonnen.
Tot op de dag van vandaag weten wetenschappers nog altijd niet precies wat de oorzaak van deze vreselijke epidemie was. Paracelsus, bijvoorbeeld, noemde de kwaal 'chorea lasciva', een neurologisch symptoom, en dacht dat ze voortkwam uit een revolte van de vrouwen tegen echtelijke tirannie.
In de jaren na de gekte is er binnen en buiten Straatsburg over de aanleiding ervan nog veel gespeculeerd. Eén van de meest populaire theorieën stelde dat de lokale graanoogst waarschijnlijk besmet was geraakt met Claviceps purpurea, moederkoren in het Nederlands, een parasitaire schimmel; die mensen aan kan zetten tot spasmen en manie. In de moderne psychologie wordt de Dansplaag van 1518 eerder verklaard als een typisch voorbeeld van massahysterie waarbij de deelnemers bevangen werden door een psychogene ziekte.
Tussen haakjes: het woordje 'psychogeen' suggereert dat het probleem tussen de oren zit.
Zo zijn er vandaag de dag nog tal van aandoeningen waarvan men de oorzaak niet afweet. Indien één persoon ermee te kampen heeft, zal men er geen aandacht aan besteden, maar wel van zodra er duizenden mee afkomen. Want, dan pas gaat men er 'logische' verklaringen voor trachten te vinden, zelfs indien ze uit de duim moeten worden gezogen. En, natuurlijk zal - indien de persoon zich ermee gaat identificeren en zich dus laat gaan - het lichaam erop reageren en zal men achteraf zaken vaststellen zoals hormoonproblemen, allerhande pijnen, of maag- en darmklachten, bijvoorbeeld - met als gevolg, dat de symptomen als oorzaken worden aangeduid.
Meestal doen psychogene aandoeningen zich voor bij laaggeschoolden, die dan ook nog eens bijgelovig van aard zijn. In de volgende blog geef ik daarvan twee andere, even bizarre voorbeelden.
En, wat de meeste recente zijn, zijnde: (1) die van op het einde van vorige eeuw, en (2) die van deze, moet je wel 100 jaar geduld hebben vooraleer ik het aan jou kan mededelen. De reden ervan ken je al. Anderzijds kan ik er nu wel bij vermelden dat die van de vorige eeuw tegenwoordig bijna niet meer de kop opsteekt. Nochtans kon men er toen bijna elke dag iets van in de krant lezen en werden er tientallen boeken over gepubliceerd. In elk geval heb ik er de laatste jaren helemaal niets meer van gehoord of gelezen. Goed, hé!
"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."
- DIMschool vzw -
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Voel je je geroepen om Spiritualia te sponsoren?
Niet enkel en alleen om de kosten te helpen dragen, maar vooral om een budget te vergaren waardoor deze website naar buiten toe beter kan worden gepromoot.. En, sponsoren kan al vanaf 1 euro tot en met 500 euro. Meer info, of interesse?.... Klik op deze link.
- Indien je een zelfstandige bent, kan je jezelf via Zoek&Vind aanmelden.
- En, je kunt je ook als eclecticus inschrijven! -
(Meer info daarover ?)
( - Ook op: kllk hier - )