Niet enkel en alleen de criminaliteit, de opvolging van extremisten, illegale en andere nieuwkomers, maar ook HIV-patiënten kosten onze maatschappij een bom geld.
Zoals je weet staat HIV voor 'Humaan Immunodeficiëntievirus', een virus dat het afweersysteem aantast en zo AIDS veroorzaakt. Dit aidsvirus is in de jaren 1980 voor het eerst opgedoken. Sindsdien is de wetenschap ononderbroken op zoek naar remedies. Toch blijven de nieuwe besmettingscijfers erg hoog, en dat is erg verontrustend.
De behandeling voor mensen, die besmet zijn met HIV kost in ons land welgeteld 1.027,5 euro per patiënt per maand. Dat bleek uit onderzoek van de Universiteit Hasselt in samenwerking met het Aidsreferentiecentrum van het UZ Gent.
Het is de eerste keer in België dat de kosten van de zogenaamde combinatietherapie, waarbij patiënten meerdere geneesmiddelen moeten innemen, in kaart worden gebracht. Deze hoge medicatiekosten zijn voor de onderzoekers een bijkomende reden om te blijven investeren in gerichte sensibiliseringscampagnes om zo het risico op besmetting te helpen voorkomen.
In België worden zo’n 13.500 patiënten met hiv-besmetting opgevolgd. Elk jaar komen er nog zo’n 1.250 nieuwe gevallen bij. Dat brengt het aantal nieuwe diagnoses met HIV op iets meer dan 3 per dag. In 2013 noteerde het WIV 1.115 nieuwe diagnoses van HIV-infectie. Anders gezegd: HIV doet het nog altijd goed.
Wat niet weet, wat niet deert...
In Nederland leven zo'n 25.000 mensen met HIV en ook daar neemt het aantal toe. Jaarlijks komen er in Nederland zo'n 1.100 mensen met HIV bij. Maar, naar schatting weet zo'n 25 procent van die 25.000 niet dat hij of zij HIV heeft.
Het grootste risico dat de epidemie zich in Nederland en België uitbreidt, komt van mensen die niet weten dat zeHIV hebben. Als je niet weet dat je HIV hebt, is de kans dat je HIV overdraagt groter. Mensen, die namelijk wel weten dat ze HIV hebben, vrijen in de regel veiliger. Daarnaast heb je meer virus in je bloed vlak nadat je geïnfecteerd bent. Als je op behandeling bent, heb je juist veel minder virus in je lichaam.
De hiv-epidemie treft voornamelijk 2 bevolkingsgroepen:
- Mannen die seks hebben met mannen (MSM), vooral met de Belgische nationaliteit; maar, niet alle mannen die seks hebben met mannen ervaren zichzelf als homoseksueel. Daaronder worden natuurlijk ook de biseksuelen gerekend.
- Mannen en vrouwen, die het virus hebben opgelopen via heteroseksuele betrekkingen. Zij zijn vooral afkomstig uit sub-Saharaans Afrika.
De meest getroffen leeftijdsgroepen bij mannen én vrouwen (voor de periode 2011-2013) zijn in dalende volgorde: de 30-34 jarigen, de 35-39 jarigen en de 25-29 jarigen.
Bij mannen, die seksuele relaties hebben met andere mannen, stijgt het aantal hiv-diagnoses het sterkst. Die toename is al 16 jaar aan de gang. Maar er is nog een alarmerend cijfer: bijna de helft (43%) van de nieuwe hiv-gevallen worden laattijdig diagnosticeerd. Een ziekte die in een later stadium wordt opgespoord is echter moeilijker te behandelen en bovendien is de kans op overdracht voor de diagnose groter.
Al deze stervelingen worden behandeld met een combinatie van HIV-remmers. Die slagen er in om de uitbraak beter te onderdrukken en de progressie naar de ziekte AIDS af te remmen. De medicijnencocktail, die volledig wordt terugbetaald, kost echter veel geld.
Voor het eerst hebben onderzoekers nu de volledige kostprijs van de behandeling berekend. Daarbij zijn ook de kosten inbegrepen voor hospitalisatie, labo- en diagnosetesten, de artsen, psycholoog en verpleegkundige. Gemiddeld bedraagt het totaal 34,25 euro per dag. Dat is 1.027,5 euro per maand, ofwel: 12.330 euro per jaar.
Omgerekend naar het totale aantal behandelde patiënten met HIV, gaat het om een kost van zo’n 164 miljoen euro, of 3 tot 4 procent van de totale kostprijs aan geneesmiddelen. Een grote maatschappelijke kost, die voor de onderzoekers een extra reden is om te blijven inzetten op preventie van besmetting.
Familiale situatie en complicaties drijven kosten extra op
De uitgaven voor HIV-remmers kunnen dan nog eens beduidend stijgen als de patiënten alleenstaand of gescheiden zijn, arbeidsongeschikt worden verklaard of een lagere sociaal-economische achtergrond hebben. Ook als er bijwerkingen optreden loopt de kostprijs van zo'n 1.000 euro per dag hoger op.
"Onze bevindingen tonen het belang aan van het stimuleren van het gebruik van goedkopere generische middelen en van de sociale integratie van mensen met hiv," zei prof. dr. Dominique Vandijck (UHasselt), die het onderzoek leidde.
Een diepgaande analyse toonde dat de uitgaven voor HIV-remmers beduidend stijgen voor alleenstaande of gescheiden HIV-patiënten (35,02 euro/dag), arbeidsongeschikten (39,57 euro/dag) en voor patiënten met een lagere sociaaleconomische achtergrond (38,18 euro/dag).
"Maar ook voor personen bij wie het HIV-virus resistentie vertoonde (45,26 euro/dag) en/of die kampen met nevenwerkingen ten gevolge van de HIV-medicatie, stegen de kosten van de antiretrovirale behandeling," beweerde Vandijck.
Nogmaals: de nieuwe besmettingscijfers blijven erg hoog, en dat is erg verontrustend. Gelukkig is dit niet het geval met ebola, want die is onder controle nadat het meer dan 4.500 dodelijke slachtoffers had gemaakt.
In Nigeria, bijvoorbeeld, werden circa 18.500 bezoeken afgelegd bij 800 personen die contact hadden gehad met besmette personen in Lagos.
Waarom, vraag ik me af, pakken ze in onze gewesten HIV & AIDS niet op dezelfde manier aan? Maar ik besef dat dit een retorische vraag is. Of, een totaal verboden retorische vraag, misschien?
