Een orakel verwijst in de eerste plaats naar een plaats waar een persoon naartoe gaat om advies in te winnen en in de tweede plaats verwijst orakel naar een persoon, of bemiddelaar, die beweert over profetische gaven te beschikken en in staat is een door een godheid ingefluisterde boodschap te brengen. De term 'orakel' wordt dus zowel gebruikt voor de wijze raadgevingen van één of meerdere vermeende godheden, evenals voor de plaats of persoon waar die raad wordt gehaald.
Het woord is afgeleid van het Griekse werkwoord 'orare' dat 'spreken' betekent, verwijzend naar de priester, of priesteres, die een voorspelling uitspreekt.
Orakel is een begrip afkomstig uit de Griekse mythologie en uit de religieuze praktijk van de Oude Grieken. Als plaats was het bij uitstek het communicatiepunt tussen de Grieken en hun goden. Het orakel beweerde de wil van één of meerdere goden weer te geven, en uiteindelijk ook altijd uit te komen, ook al werd het niet altijd correct begrepen, en trachtten velen zich eraan te onttrekken.
Er waren in de Oudheid verschillende eerbiedwaardige orakelplaatsen bekend, maar het Orakel van Delphi met de Pythia was het drukst bezochte en meest gerespecteerde van de gehele Oudheid. Andere orakels waren, onder andere: het Orakel van Clarus - het Orakel van Dodona in Epirus - het Orakel van Trophonios nabij Lebadeia - het Orakel van Didyma en het Orakel van Cumae.
Blijkbaar was het orakel als instelling, of praktijk, reeds vóór de tijd van de Oude Grieken in gebruik. Getuigen daarvan zijn, bijvoorbeeld, de megalithische tempels van Malta, waar zich typische orakelnissen in bevonden, met een akoestiek die de stem veel luider deed klinken, en met wanden in rode oker beschilderd met het typisch spiraalmotief.
Andere vormen van orakels zijn, bijvoorbeeld:
- de Orakelbotten uit China: dit zijn de schouderbladen van runderen en de platte delen van de buikschilden van zoetwaterschildpadden, die in China sinds het neolithicum werden gebruikt om de toekomst te voorspellen. Dit gebeurde door het bot of schild aan te raken met een gloeiende pook, waardoor er barsten in het oppervlak ontstonden. In de loop van de 13e eeuw v.Chr. werden veel botten en schilden voorzien van inscripties over de aard van de voorspelling. Hierdoor kregen zij de naam orakelbotten.
- In de Egyptische mythologie was Wadjet een lokale stadsgodin en de schutsheilige van een orakel. Wadjet was een slangengodin en werd voorgesteld door een cobra (uraeus) die zich opricht om gif te spuwen naar eenieder die het waagde de koning te bedreigen, maar werd ook voorgesteld door een leeuwin, daarmee verwijzend naar Sekhmet, de verschrikkelijke vorm van de zon.
- I Tjing, het Chinese orakelboek, in onze taal ‘Het Boek der Veranderingen’ genoemd. - Tijdens de Han-dynastie verdween het voorspellen met schildpadschilden en werd de I Tjing en het daarop gebaseerde voorspellen met behulp van stengels van het duizendblad steeds belangrijker.
- het Ifa-orakel is een systeem van teksten om de toekomst te voorspellen. Het woord Ifa verwijst naar een mystieke figuur Ifa, of Orunmila, die de Yoruba-god, Orisha, god van wijsheid en intellectuele ontwikkeling is.
- Baitylia, of baetylia - ook wel abadir genoemd - waren uit de hemel gevallen metoorstenen, die óf in tempels werden vereerd, óf in handen van bijzondere personen het voorwerp waren van allerlei bijgeloof. Men beschouwde ze als orakels, won door hun hulp veldslagen, enzovoorts.
- Urim en Tummim, zijn orakelstenen, en vernoemd in de Bijbel, zijn vermoedelijk voorwerpen die zich bevonden in het borstschild op de efod van de hogepriester van Israël met een waarschijnlijk voorspellende functie, waarbij getracht werd een beslissing van God te vragen. Ze werden verondersteld een vraag met ja of nee te kunnen beantwoorden, maar ze konden ook zwijgen.
- Paul de Octopus, een achtarm, die de uitslagen van wedstrijden van het Duits voetbalelftal correct voorspelde. Tijdens het Europees kampioenschap voetbal 2008 was hij reeds actief. Hij maakte toen echter twee fouten, waaronder de voorspelling van de winnaar van de finale, waar hij ten onrechte Duitsland in plaats van Spanje als winnaar aanwees. Paul was overigens niet het enige dier dat voorspellingen deed over finale van het WK 2010. Een papegaai in Singapore deed ook aan dit soort activiteiten, verscheidene uitslagen waaronder die van de finale waren echter niet correct.
- Sibillen waren vrouwen die de toekomst voorspelden in de klassieke oudheid.
- De Sibillijnse boeken, of Sibyllini Libri, waren een verzameling van profetisch uitspraken, in Griekse hexameters, gekocht van een sibille door de half-legendarisch laatste koning van Rome, Tarquinius Superbus en werd geraadpleegd bij ernstige crisissen tijdens de Republiek en het Keizerrijk. De Sibillijnse boeken zijn twaalf boeken van geveinsde profetieën, geschreven na de feiten, of Vaticinia ex. Zij zijn, desalniettemin een schat van culturele informatie.
- Ook een ziener en profeet kan de toekomst voorspellen. Een haruspex, bijvoorbeeld, kan de toekomst zien in de ingewanden van dieren.
- Een augur, of vogelwichelaar, was een priester in het oude Rome. Zijn taak was het waarnemen van de auspicia - ‘auspiciën’: het bepalen van de wil der goden aan de hand van de vlucht van de vogels. Het Nederlandse woord voor auspiciën is ‘vogelschouw’. Kalchas werd door Homeros de wijste van de vogelwichelaars genoemd. Wie het orakel van Kalchas wilde raadplegen, offerde hem een zwarte bok en ging op het vel daarvan in de tempel van Kalchas slapen. De persoon vernam dan wat hij weten wilde in een droom.
- Het orakel bij de tempels van Svantovit, de God van de wichelarij en de oorlog uit de Slavische mythologie, gebruikte een dobbelsteen bij zijn voorspellingen.
Svantovit is de Slavische god van de vooroudercultus, de wichelarij en de oorlog. Hij had vier hoofden die zijn macht zouden symboliseren. Twee van deze hoofden keken vooruit, en twee achteruit. Sommige zuilen beelden hem af met vier gezichten, die elk naar een andere windrichting kijken. Svantovit houdt in zijn ene hand een zwaard en in de andere een hoorn. De hoorn is gevuld met wijn of mede. Elk jaar zit er een andere hoeveelheid wijn in de hoorn. Hoe hoger de wijn staat, hoe beter de oogst van dat jaar zou zijn. Ook had hij een wit paard. Hij gebruikte dit paard voor voorspellingen. De meeste stammen, die in Svantovit geloofden, hadden een tempel voor hem. Deze tempel had ook een orakel, dat de toekomst voorspelde met behulp van dat witte paard en een dobbelsteen. In de tempel lag de schatkist van de stam en die werd bewaakt door 300 bewakers.
- De Domovoj - letterlijk: ‘hij van het huis’, is een huisgeest in de Slavische folklore. Het belangrijkste kenmerk is vaak dat het van zich laat horen door allerlei onverwachte gebeurtenissen die bepaalde betekenissen zouden hebben. In veel Slavische gezinnen wordt geloofd in de aanwezigheid van de domovoj en wordt rekening gehouden met zijn aanwezigheid.
Domovojs zijn volgens de legenden mannelijke, meestal kleine mannetjes, die volgens sommige versies volledig zijn bedekt met haar. Volgens sommige versies nemen de domovojs de gedaante van de vorige of huidige bewoners van een huis over. Andere voorkomende kenmerken in verhalen zijn dat ze een grijze baard hebben, een of meerdere staarten en/of kleine hoorns hebben. Er zijn verhalen bekend van buren die de eigenaar van een huis 's nachts in de tuin aan het werk zien, terwijl die in werkelijkheid ligt te slapen. Sommige (minder populaire) verhalen verklaren ook dat domovojs de gedaante van een kat, hond, rat, slang of ander dier kunnen aannemen. Er wordt onderscheid gemaakt naar domovojs en dvorovojs. De laatste leeft buitenshuis op binnenpleinen en komt daardoor meer op het platteland voor.
De domovoj wordt gezien als de bewaker van het huis, de beschermer van vrouwen tegen huiselijk geweld en helpt, volgens de verhalen, soms mee met huishoudelijke taken en het werk op het land.
Sommige bewoners behandelen een domovoj zelfs als een (onzichtbaar) lid van het gezin en laten ook om die reden 's nachts in de keuken kleine geschenken voor hem achter, zoals melk en koekjes.
De domovoj werd vroeger door sommigen ook wel gezien als een orakel omdat zijn gedrag de toekomst, of onheil zou kunnen voorspellen. Hij zou bijvoorbeeld haar uittrekken als hij een vrouw wilde waarschuwen voor gevaar van een man die vrouwen zou mishandelen. Hij zou kreunen en jammeren als er gevaar dreigde. Als hij zichzelf zou vertonen zou dat een voorteken zijn van de dood en als hij zou huilen zou dat een voorteken zijn van de dood van iemand uit het gezin. Als hij zou lachen zouden betere tijden volgen en als hij zou tokkelen op een kam dan zou er een bruiloft volgen in de toekomst, enozvoorts.
- Het Tibetaans staatsorakel, ook wel het orakel van Nechung genoemd, is het staatsorakel van Tibet. Het medium staat aan het hoofd van het klooster Nechung in Tibet, dat sinds de Tibetaanse diaspora is verplaatst naar McLeod Ganj bij Dharamsala, in Noord-India.
In Tibet en andere delen van de Himalaya hebben orakels een rol gespeeld bij openbaringen, religie, doctrines en voorspellingen. Het staatsorakel heeft door de eeuwen heen de functie gehad van orakel tijdens het maken van belangrijke beslissingen door de regering van Tibet, zoals de dalai lama of de regenten in historisch Tibet.
- In de bijbel bezoekt Saul,de eerste koning van de Israëlieten, het orakel van Endor, waar rampspoed wordt voorspeld. De drie zonen van Saul komen te overlijden en Saul zelf stort zich op zijn eigen zwaard.
- In Suriname is de watramama, mama-sneki, of slangenmoeder bekend, de vrouwelijke magiër die men als orakel raadpleegt. Als de maan schijnt, glijdt Watramama uit het water. Als koningin waternim heeft ze lang zwart haar en de bamboestaken en mangrovewortels kunnen haar zien.
- De slangencultus vormt niet alleen een verspreide cultus op zich, die met voorouderverering heeft te maken, maar is ook vaak onderdeel van een moedergodincultus. Zij spelen vanouds een rol bij orakels. De slang wordt gezien als incarnatie van levenskracht, genezing en voortplantingsvermogen, van wijsheid en van de natuur zelf, die gesymboliseerd wordt in de mythische Oerslang, Ouroboros, de staarteter. Een andere benaming voor Ouroboros, ook geschreven als Oeroboeros, was Nechustan, de gouden slang die in haar eigen staart bijt.
Bron: Wikipedia en vele andere
Nota: We zijn volop onze Encyclopedia Spiritualia aan het aanvullen... Heb je ooit zélf op de één of andere manier persoonlijke ervaringen opgedaan met een orakel? Of, weet je er iets meer over te vertellen? Laat het ons weten via 'Mijn Commentaar' hier onderaan.
Interessante, reclameloze bijdragen, met een encyclopedische inhoud, en bijgevolg: een meerwaarde voor onze lezers, komen in onze rubriek Encyclopedia Spiritualia terecht, waarvan hier de link!
Eender wat op reclame lijkt, wordt automatisch verwijderd. Hopelijk kun je hier enig begrip voor opbrengen. Want, indien jij het doet, zullen de duizenden anderen het ook doen, nietwaar?
Stel je interesse in doelgerichte reclame, en/of streef je naar meer naambekendheid? Klik dan even op deze Zoek&Vind link.