Sri Nisargadatta Maharaj (17/4/1897 - 8/9/1981) was een leerling van Sri Siddharameshwar Maharaj, een goeroe van de Navanath Sampradaya, een non-dualistische religieuze stroming. Deze laatste overleed op een tamelijk vroege leeftijd. Hij gaf Nisargadatta als énige instructie mee aan hem te blijven denken, en om zich te concentreren op de mantra "I am That". Toen hij in de dertig was liet Nisargadatta huis en haard achter en vertrok als wereldverzaker naar de Himalaya. Niemand verwachtte hem ooit nog terug te zien, maar na drie jaar keerde hij terug naar zijn gezin. Hij was tot het inzicht gekomen dat een werelds bestaan geen beletsel hoefde te zijn voor een spiritueel leven. (Hij had zich op de hoogte moeten stellen van de leerstellingen van George Ivanovitch Gurdjieff en dan had hij die 3 volle jaren uitgespaard :-) )
Nisargadatta, die heel zijn leven lang stevig had gerookt, en zelf een bidiwinkel uitbaatte (bidi's zijn Indiase sigaretjes) - een zaak, die hij aan zijn zoon overliet - overleed in 1981 aan keelkanker op de leeftijd van 84 jaar.
Door iedere vorm van identificatie met de wereld, het lichaam, de persoonlijkheid en het denken consistent af te wijzen, en volledige vereenzelviging met dit gewaarzijn na te streven, zou directe realisatie van een universeel en onpersoonlijk 'Zelf' bereikt kunnen worden. Deze benadering wordt 'Advaita Vedanta' genoemd, ofwel 'non-dualisme'. Nisargadatta had weinig op met Goden, rituelen en verhalen over reïncarnatie. Voor hem was dood-zijn, dood-zijn. Ook waarschuwde hij regelmatig voor dubieuze goeroes: voor de éénogen, die blinden onderwijzen. Door middel van toewijding, meditatie en vooral helder analytisch denken zou de mens de angsten en verlangens kunnen overwinnen die hem beletten zijn ware Zelf te leren kennen. Deze op het verwerven van inzicht en wijsheid gerichte methode wordt Jñana yoga genoemd.
Ikzelf respecteer zijn gedachtegoed, en - ondanks het feit dat hij geen rekening hield met de aanmaak van extra lichamen - raad ik eenieder die aan Zelfkennis wil doen - een Zelfkennis, gebaseerd op de leerstellingen van Gurdjieff en het 'Kennen van het Zelf' - aan om een grondige studie te maken van al hetgeen hij ons aangaande het thema 'Zijn' bracht.
Maar, voor mij stopte het daarbij, gewoonweg omdat - volgens hem - dat 'Zijn' als het ware dient vernietigd te worden, teneinde in het Absolute over te gaan. Allemaal goed en wel, indien dat jou aanspreekt...
Hieronder druk ik een deel van de geregistreerde gesprekken af opdat je er een idee van verkrijgt. En, als je mijn blogbericht 'Over de zoektocht naar de Volwaardige Mens' hebt gelezen, zult je misschien kunnen begrijpen dat ook hij zich vooral richt tot de mens die tot menstype-4 wenst uit te groeien.
Bezoeker: Ik ben een gepensioneerde boekhouder en mijn vrouw doet maatschappelijk werk ten behoeve van arme vrouwen. We zijn Punjabi's, maar we wonen in Dehli. We hebben een goeroe uit de Radha-Soami-traditie en we vinden dat satsang heel waardevol voor ons is. Het is een buitenkans dat we hierheen zijn meegenomen. We hebben veel heilige mensen ontmoet en we zijn erg blij dat we er nog een ontmoeten.
Maharaj: Je hebt een heleboel kluizenaars en asceten ontmoet, maar het is moeilijk om iemand te vinden met volledige zelfrealisatie, bewust van zijn ware goddelijke natuur (swarupa). Hoewel heiligen en yogi's met geweldige inspanning en opoffering veel wonderbaarlijke krachten kunnen verwerven en een heleboel goed doen door mensen te helpen en tot geloof te inspireren, zijn ze met dat alles nog niet perfect. Deze weg leidt niet tot de Realiteit, maar het is een verrijking van de illusie. Elke inspanning leidt tot meer inspanning; wat opgebouwd is, moet worden onderhouden, en wat verworven is, moet worden beschermd tegen verlies. Wat je kunt verliezen, is niet echt je eigendom; en als iets niet echt van jou is, wat heb je er dan aan? In mijn wereld wordt er niets geforceerd - de dingen gebeuren er vanzelf. Alle dingen bestaan in tijd en ruimte, beperkt en vergankelijk. Degene die dit bestaan ervaart, is ook beperkt en vergankelijk. Ik hou me niet op met 'wat bestaat' of 'wat niet bestaat'. Ik verblijf verderop, waar ik beide ben en geen van beide.
Mensen die na grote inspanning en boetedoening hun ambities vervuld hebben en hogere niveaus van ervaring en activiteit hebben verworven, zijn zich meestal heel scherp van hun status bewust; ze delen mensen in hiërarchieën in, van de laagste niet kunner tot de hoogste Bereiker. Voor mij zijn alle mensen gelijk. Natuurlijk zijn er verschillen in voorkomen en uitdrukkingswijze, maar die zijn van geen belang. Net zoals de vorm van een sieraad de kwaliteit van het goud niet verandert, zo blijft ook wat een mens is wezenlijk onaangetast. Waar dit gevoel van gelijkheid ontbreekt, kun je er zeker van zijn dat de Realiteit nog niet blootligt.
Kennis alleen is niet genoeg; wat gekend moet worden, is de kenner. De pandits en yogi's weten misschien een heleboel, maar wat heb je aan kennis als je jezelf niet kent? Die zal zeker worden misbruikt. Zolang de kenner niet bekend is, kan er geen vrede zijn.
Bezoeker: Hoe kun je de kenner leren kennen?
Maharaj: Ik kan je alleen vertellen wat ik uit eigen ervaring weet. Toen ik mijn goeroe ontmoette, zei hij tegen me: 'Je bent niet dat waar je jezelf voor aanziet. Ontdek wat je bent. Observeer het gevoel "Ik ben" en ontdek je ware zelf.' Ik gehoorzaamde hem, ik hem vertrouwde en ik deed zoals hij me gezegd had. Elk ogenblik dat ik vrij was, besteedde ik aan het in stilte kijken naar mezelf. Wat maakte dat een verschil en wat gebeurde dat gauw! Het kostte me maar drie jaar om mijn wezenlijke zelf te realiseren. Mijn goeroe stierf kort nadat ik hem had ontmoet, maar dat bleek geen moeilijkheid. Ik bleef me herinneren wat hij tegen me had gezegd en ik zette door. De vruchten daarvan zijn hier, mij eigen.
Bezoeker: Welke vruchten?
Maharaj: Ik ken mezelf zoals ik wezenlijk ben. Ik ben dit lichaam niet, en het denken niet, noch het voelen, noch de eigenschappen van de geest - ik leef achter dit alles.
Bezoeker: Bent u dan helemaal niets?
Maharaj: Kom nou, maak het niet al te bont! Natuurlijk ben ik, zo duidelijk als het maar kan. Maar ik ben niet wat je misschien denkt dat ik ben. Dit is alles wat erover gezegd kan worden.
Bezoeker: Mij zegt het niets!
Maharaj: Omdat het niet gezegd kan worden. Je moet je eigen ervaring opdoen. Je bent gewend met geestelijke en stoffelijke dingen om te gaan. Maar ik ben niet een ding, en jij ook niet. We zijn geen stof en geen energie, geen lichaam en geen geest. Als je één keer een glimp van je eigen wezen hebt opgevangen, vind je het niet moeilijk meer om me te begrijpen.
We geloven zoveel op goed gezag. We geloven in het bestaan van verre landen en volken, in hemel en hel, in goden en godinnen - en dat allemaal omdat het ons verteld is. Net zo heeft men ons ook allerlei dingen over onszelf verteld en over onze ouders, onze naam, onze positie, plichten, rechten, enzovoort. We hebben het nooit nodig gevonden om die na te trekken. De weg naar de waarheid vind je in de vernietiging van het onware. Om het onware te vernietigen moet je je diepst gewortelde overtuigingen ter discussie stellen. De ergste daarvan is de idee dat je het lichaam bent. Met het lichaam haal je de wereld binnen, met de wereld God, die verondersteld wordt die wereld te hebben geschapen, en daar begint het allemaal: angst, godsdienst, gebeden, offers, schuld, allerhande denksystemen - en dat alles om de kind-mens te beschermen en te steunen, nu die zich wild geschrokken is van de monsters die hij zelf heeft gemaakt. Geef je er rekenschap van dat wat je bent niet geboren kan worden en niet kan sterven, en als de angst verdwenen is, is er ook een eind aan alle lijden.
Wat de menselijke geest uitvindt, vernietigt hij ook weer. Maar de Realiteit is niet uitgevonden en kan niet worden vernietigd. Hou je vast aan dat waar de geest geen zeggenschap over heeft. Dat waar ik het over heb, ligt niet in het verleden of de toekomst. En het ligt ook niet in het dagelijkse leven zoals dat voortstroomt in het nu. Het is tijdloos en zijn totale tijdloosheid ligt achter denken en voelen. Mijn goeroe en zijn woorden "Jij bent mijzelf!" wonen tijdloos in mij. Aanvankelijk moest ik mijn aandacht daar steeds weer op richten, maar nu gaat dat vanzelf en natuurlijk. De drempel van zelfrealisatie ligt bij het punt waar de geest de woorden van de goeroe aanvaardt als waar en ze spontaan en in elk detail van het dagelijkse leven tot zijn richtsnoer zijn geworden. In zekere zin is het bevrijding door het geloof, maar dit geloof moet krachtig en duurzaam zijn.
Maar denk niet dat geloof op zichzelf genoeg is. Geloof dat zich uitdrukt in actie is een zeker middel tot zelfrealisatie - het meest effectieve van alle middelen. Er zijn leermeesters die elk geloof weigeren en die uitsluitend vertrouwen stellen in de rede. In feite zijn ze niet tegen geloof en vertrouwen, maar tegen blind geloven. Geloof is niet blind: het is bereid zijn om te proberen.
Bezoeker: Men heeft ons verteld dat de houding van enkel waarnemer zijn het meest efficiënte van alle geestelijke benaderingen is. Wat vindt u daarvan als je dat vergelijkt met geloof?
Maharaj: De houding van waarnemer zijn is ook geloof - in jezelf. Je gelooft dat je niet bent wat je ervaart en je kijkt naar alle dingen als vanop een afstand. Waarnemen is moeiteloos. Je begrijpt dat je uitsluitend waarnemer bent, en dit begrijpen werkt. Meer heb je niet nodig, herinner je alleen maar dat je niets anders bent dan waarnemer. Als je in deze toestand van waarnemen jezelf de vraag stelt: 'Wie ben ik?', komt het antwoord onmiddellijk - zij het zonder woorden en stil. Houd op met jezelf aan te zien voor een object en word het subject van alles wat er gebeurt; nadat je je zo naar binnen hebt gericht, ontdek je jezelf - dit subject nog te boven gaand. Als je jezelf gevonden hebt, ontdek je dat je ook het object te boven gaat - dat zowel subject als object in jou verschijnt, maar dat jijzelf geen van beide bent.
Bezoeker: Hoe zal ik mezelf kunnen zien zoals u mij ziet?
Maharaj: Het is voldoende als je je niet inbeeldt dat je het lichaam bent. Het idee 'ik ben het lichaam' is desastreus. Het maakt jou totaal blind voor wat je wezenlijk bent. Denk zelfs niet één enkel ogenblik dat je het lichaam bent. Geef jezelf geen naam en vorm. In het duister en de stilte wordt de waarheid gevonden.
"Vind mensen, die in zichzelf zowel de motivatie als de aangeboren drijfveer hebben om aan hun Innerlijke Zelf te werken, en we zullen hen gidsen."
- DIMschool vzw, gespecialiseerd in Zelfkennis, zijnde: het kennen van het Zelf -
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stoppen we ermee op 31/12/2020 ???
Of, voel je je geroepen om deze Spiritualia website te sponsoren, opdat we tóch online blijven?
Dit kan al vanaf 1 euro. Meer info, of interesse?.... Klik op deze link voor meer info.
- Ook kan je in onze webshop iets aankopen, waaronder:
Archetypen vragenlijst
Boeken (sterk afgeprijst)
Kristallen schedels
Pendels
Purperen plaatjes
Wierook & Benodigdheden
En.., voor de 'Zoekers naar hun Innerlijke Waarheid' is er Eclecticus!