Kunnen de doden met de levenden communiceren? Indien dit waar was, heb je dan een idee van hoeveel miljarden mensen - sinds het bestaan van de Aarde - inmiddels zijn gestorven en popelen om ons hun persoonlijk verslag uit te brengen? Elke moordzaak zou dan ook in een oogwenk kunnen worden opgelost. Natuurlijk leven overledenen voort... in de geest.
Toch zou het handig zijn geweest indien we daarmede de vraag vraag van Knack konden beantwoorden, zijnde: "Kost het medicament Motilium mensenlevens? "
Want, staat er in Knack: volgens een Belgische farmacoloog veroorzaakt Motilium in ons land jaarlijks honderden doden door plotse hartstilstand.
Motilium is wel degelijk een succesverhaal. Het geneesmiddel is door de farmaciereus Janssen Pharmaceutica ontwikkeld op basis van de in 1974 ontdekte molecule domperidon. Niet te verwarren met Dom Pérignon, natuurlijk, want dat is het merk van een champagne.
Motilium wordt veel gebruikt bij misselijkheid en een zwaar gevoel van de maag. Het middel kwam in 1978 op de markt, en sindsdien zijn er wereldwijd ongeveer 1,4 miljard behandelingen van verkocht. In ons land - en in Nederland - is het verkrijgbaar zonder voorschrift, en wordt er vrijelijk reclame voor gemaakt.
Maar in de Verenigde Staten is het middel nooit goedgekeurd voor gebruik, zelfs niet op voorschrift, omdat het risico op een plotse dood te hoog werd ingeschat. Dat beweert de Belgische farmacoloog Luc Hondeghem, die nu ook in ons land aan de alarmbel trekt: hij vindt dat het middel alleen nog in specifieke omstandigheden, en altijd op voorschrift, zou mogen worden gebruikt, omdat het risico op een plotse hartstilstand te groot is.
Hondeghem deed in 2000 en 2002 zes experimenten met domperidon op konijnenharten en evalueerde de molecule toen als te gevaarlijk, omdat ze zware hartritmestoornissen kon uitlokken. Maar hij ontdekte pas achteraf dat zijn tests om domperidon gingen. Begin dit jaar las hij in de medische vakliteratuur dat er Nederlandse studies bestaan, die stellen dat de molecule een vier keer verhoogd risico op een plotse hartstilstand geeft. Hij rekent op basis daarvan voor dat Motilium alleen al in ons land sinds 2000 3.200 doden heeft veroorzaakt!(?) Hij vindt dat de consument hiervan op de hoogte moet worden gebracht.
Producent Janssen Pharmaceutica blijft volhouden dat het middel slechts heel uitzonderlijk bijwerkingen geeft, en dat de voordelen ervan veel groter zijn dan de nadelen. Een stelling, die door de officiële gezondheidsinstanties wordt gevolgd, zoals het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten. Dat waarschuwt artsen en apothekers wel dat alleen de laagst werkzame dosis mag worden aanbevolen.
Volgens Janssen Pharmaceutica is er ook geen duidelijk bewijs van een oorzakelijk verband tussen hartritmestoornissen en het gebruik van Motilium. Er is een 'heel beperkt signaal dat sommige mensen die plots overlijden ook Motilium gebruiken', aldus Christian De La Porte van Janssen Pharmaceutica. Motilium is volgens hem dan ook een veilig medicijn.
Farmaciereus Janssen Pharmaceutica meldde eveneens dat de laatste tien jaar geen enkel geval van overlijden door het gebruik van het geneesmiddel Motilium is geregistreerd.
"Indien dat het geval is, dan zou de molecule toch al lang van de markt gehaald zijn. Dan zouden artsen en apothekers dat gemerkt moeten hebben. In de laatste tien jaar echter werden zo geen gevallen opgetekend."
Dat het geneesmiddel in de Verenigde Staten nooit voor gebruik goedgekeurd werd omdat het risico op een plotse dood te hoog werd ingeschat, blijkt niet te kloppen.
"Eind de jaren 80 ging Janssen Pharmaceutica met Motilium naar de Amerikaanse markt, maar de instanties vroegen om bijkomende klinische studies om de werkzaamheid van het medicijn te bewijzen. Aangezien ons patent dan bijna verlopen was, leek dat economisch niet interessant," reageerde Janssen Pharmaceutica en deelde ook nog mee dat de veiligheid van de geneesmiddelen steeds up-to-date worden gehouden en het daarvoor in contact staat met de bevoegde Belgische overheidsinstanties.
Hondeghem is geschokt door deze passieve houding. Hij eist een doorlichting van het Ferderaal Agentschap en heeft bij het parket van Turnhout een klacht ingediend tegen Janssen Pharmaceutica voor fraude en criminele activiteit.
Zijn relatie met het bedrijf is sterk gebrouilleerd sinds medewerkers van Janssen in 2006 een omstreden artikel in een vakblad publiceerden, waarin zijn methode - en dus zijn broodwinning - op wetenschappelijk ongefundeerde wijze in diskrediet werd gebracht.
De vraag is dus: gaat het hier over een eerlijke informatie, of over een soort van revanche? In wezen waren Dexia-aandelen aankopen ook slecht voor het hart.
Bovendien, staat er geschreven, dat Luc Hondeghem in 2000 en 2002 zes experimenten met domperidon op konijnenharten uitvoerde. Die resultaten worden plotseling geextrapoleerd naar mensenharten - en nu, zoveel jaren later, komt hij ermee voor de pinnen. Hij had dus van die 3.200 zogezegde doden al zeer vele levens kunnen redden. Ook die van konijnen.
Laten we dus niet panikeren en gewoonweg afwachten wat de rechtbank beslist. Misschien wordt de naam Motilium zelfs gewijzigd in Mortilium, wie weet!?...
Nabericht: De Vlaamse Organisatie voor Vroedvrouwen (VLOV) adviseert vrouwen die moeite hebben met borstvoeding, grote dosissen Motilium. Het maagmedicijn verhoogt de melkproductie, maar zou volgens recente studies hartstilstand veroorzaken. "Maandenlang heb ik tot zes keer per dag Motilium genomen. Wat heb ik in hemelsnaam gedaan, denk ik nu."
Volgens recente studies verhoogt het maagmedicijn Motilium de kans op hartritmestoornissen, zo berichtte deze krant gisteren. Dat is problematisch voor de kersverse mama's die op internetfora honderduit vertellen over de hoge dosissen Motilium die ze - vaak op doktersadvies - slikken. Daarmee willen ze borstvoeding vergemakkelijken.
‘De belangrijkste tip die ik kreeg om mijn melkproductie te stimuleren, is tot vier keer per dag Motilium nemen.' Of nog: "Al bijna drie maanden neem ik Motilium. Afbouwen durf ik niet, nochtans slik ik meer dan dertig tabletten per week."
Hoewel veel mama's hun bedenkingen hebben, stellen ze elkaar gerust: iedereen kent wel een gynaecoloog, lactatiedeskundige of vroedvrouw die verzekert dat Motilium veilig is voor mama en kind. Alleen: recente studies tonen aan dat Motilium, en zeker hoge dosissen ervan, de kans op hartritmestoornissen en plotse dood met vier keer kan verhogen.
"Angstaanjagend nieuws als je het medicijn maandenlang genomen hebt," vertelt Mine Dalemans (40) uit Lummen. Zij nam Motilium tot zes keer per dag op aanraden van haar eigen gynaecoloog. Nochtans is het medicijn verboden: Motilium wordt uitgescheiden in de melk die baby's krijgen en het is onduidelijk of dat schadelijk is voor het kind. Maar, net als veel andere vrouwen, werd Dalemans verteld dat er absoluut geen gevaar was.
De Vlaamse gynaecologenvereniging ontkent dat ze Motilium aanbeveelt aan vrouwen die borstvoeding geven. De Vlaamse Organisatie voor Vroedvrouwen (VLOV) daarentegen geeft de praktijk wél toe. ‘Wij raden inderdaad maximaal drie keer per dag twee tabletten aan', zegt voorzitster Marleen Reys. "Maar dat is pas de laatste optie. Natuurlijk proberen we eerst andere, natuurlijke methodes uit."
De organisatie zal naar eigen zeggen nieuwe onderzoeken aanvragen en haar praktijk aanpassen, als zou blijken dat de verontrustende bevindingen over Motilium kloppen.
‘Voor mij is het nu te laat', zegt Dalemans. "Hoeveel pillen ik in totaal genomen heb, weet ik niet, maar het zullen er genoeg geweest zijn. Nu weet ik wel beter. Als ik vandaag opnieuw zou bevallen, geef ik nog liever flessenvoeding dan dat ik Motilium slik."
Nabericht 13/4/2019: Motilium mag niet langer toegediend worden aan kinderen onder de twaalf en aan tieners die minder dan 35 kilogram wegen. Dat heeft het Federaal Geneesmiddelenagentschap (FAGG) beslist. Het medicijn, dat veel gebruikt wordt tegen misselijkheid en braken, bevat domperidon. Die stof kan ook hartritmestoornissen veroorzaken, soms zelfs met fatale afloop. Een nieuwe studie heeft verder aangetoond dat het middel niet doeltreffend werkt bij kinderen en dus niet meer voordelen biedt dan een placebobehandeling. Vanaf 15 september wordt Motilium 1 mg/ml met doseerpipet dan ook uit de handel genomen.