Veel aandoeningen zijn gerelateerd aan vitamine D. Een tekort ervan kan leiden tot osteoporose, ook wel botontkalking genoemd, kanker, Multiple Sclerose, diabetes mellitus, of suikerziekte, enzovoorts - en, vitamine D is belangrijk voor het behoud van een optimaal immuunsysteem en het beïnvloedt bovendien de bloeddruk.
Het niveau van vitamine D in ons lichaam is afhankelijk van zowel endogene productie, geactiveerd door blootstelling aan UV-licht, licht- en kleurlichttherapie als van exogene bronnen, waaronder een gezond dieet en supplementen.
Verschillende factoren kunnen de intensiteit en de duurtijd aan UVB-radiatie beïnvloeden, met inbegrip van de geografische ligging, het seizoen, en de tijd die men in de buitenlucht spendeert. Ook kunnen de leeftijd, de melanine-inhoud van de huid, het gebruik van zonnecrème, het huidtype, lichaamsbedekkende kledij, een normale BMI of zwaarlijvigheid, en zo meer de productie van Vitamine D sterk beïnvloeden.
In veel landen, zoals in Zweden, bijvoorbeeld, is de cutane synthese van pre-vitamine D tijdens de winter niet detecteerbaar, met als gevolg dat de Zweedse bevolking tijdens die ganse periode volledig afhankelijk is van Vitamine D die uit de voeding wordt gewonnen. Het is slechts vanaf april tot en met september dat daar een positieve verandering in kan komen.
Veel ziektes, verwant aan een Vitamine D tekort, worden geassocieerd met een verminderde levenskwaliteit. Nochtans is dit tekort een conditie waaraan men iets kan verhelpen. Om die reden is het belangrijk om eventueel voor jezelf uit te zoeken wat het Vitamine D gehalte in jouw lichaam is en de relatie ervan met de eventuele verschillende aandoeningen.
Interessant te weten is ...
- Vrijwel alle vitamine D in ons lichaam wordt in de huid geproduceerd uit in het lichaam aanwezig cholesterol waaraan eerder, door inwerking van enzymen, een waterstofatoom is onttrokken.
- Onder invloed van UV-B straling uit zonlicht wordt 7-dehydrocholesterol omgezet in previtamine D3, wat vervolgens onmiddellijk wordt omgezet in vitamine D3.
- In de huid worden de hoogste concentraties van 7-Dehydrocholesterol aangetroffen. Bij mensen en de meeste zoogdieren is 7-dehydrocholesterol voor de vitamine-D-aanmaak rijkelijk voorhanden.
- Het uit de voeding afkomstige vitamine D2 en vitamine D3 wordt snel in de dunne darm geresorbeerd. In chylomicronen wordt het vervolgens via het lymfevatenstelsel naar de veneuze bloedsomloop getransporteerd. Daar heeft het een halveringstijd van 19 tot 25 uur. In deze periode wordt het oftewel in het vetweefsel opgeslagen, ofwel in de lever tot 25(OH)Vitamine D3 gehydroxleerd.
- Vitamine D - zowel vitamine D2 evenals D3 - gemaakt in de huid, of afkomstig uit de voeding, kan vervolgens worden opgeslagen in vetcellen, maar er ook uit worden vrijgemaakt.
- Vitamine D circuleert via de bloedsomloop doorheen het hele lichaam, en het is gebonden aan het zogenoemde 'vitamine D-bindend proteïne'. Op deze wijze wordt het ook naar de lever getransporteerd.
- Vooral in de lever, maar ook in een aantal andere lichaamsweefsels, wordt vitamine D3 en D2 omgezet in calcidiol, de actieve vorm van vitamine D. Deze metaboliet van vitamine D heeft slechts een geringe biologische activiteit.
- Calcidiol wordt uiteindelijk in de nieren omgezet in het actieve hormoon calcitriol. De vorming ervan wordt gestimuleerd door het parathormoon, geproduceerd door de bijschildklieren, evenals door de hoeveelheid calcium en fosfor in het bloed.
- Vitamine D receptoren komen voor in darmweefsel, en botweefsel, maar ook in andere weefsels, met name de hersenen, de borst, prostaatweefsel en lymfocyten.
- Indien de zonnestralen te zwak zijn, zoals tijdens herfst en de winterperiode, kan er in de huid geen Vitamine D worden aangemaakt.
- Bij stijgende leeftijd wordt de verouderende huid dunner en vermindert het vermogen om vitamine D aan te maken.
- Excessief gebruik van alcohol kan het metabolisme van vitamine D veranderen. Daarom komt vitamine D deficiëntie relatief veel voor bij alcoholisten.
- Van zodra je hebt begrepen dat Vitamine D wordt aangemaakt dankzij blootstelling aan de zon, en wel via de UV-straling die de huid binnendringt, kan het besef opdagen van het waarom men in de zomer, zelfs na een 15-tal minuten in de zon te hebben gelegen, toch nog niet genoeg Vitamine D in het lichaam aanmaakt. De hoofdreden is meestal dat men zweet, en men vervolgens onder de douche dat zweet verwijdert, waarbij de vers aangemaakte Vitamine D, die zich met de oliën op de huid heeft verbonden, wegspoelt.
- Bij mensen met een donkere huidskleur functioneert de vitamine D synthese in de huid aanmerkelijk langzamer dan bij mensen met een blanke huid en kan tot 99% geremd worden. Mensen met lichaamsbedekkende kleding, waaronder nikaab, boerka, chador, sluier, vooral gedragen door vrouwen met een donkere huidskleur, die sowieso al moeilijker vitamine D aanmaken, lijden in het algemeen aan een Vitamine D deficiëntie.
- Overdaad Schaadt. Extreem hoge doses vitamine D kunnen tot verlies van calcium uit de botten leiden. Men heeft ook aanwijzingen voor een verhoogde kans op een hartinfarct of atherosclerose gevonden. In extreem hoge doses kan vitamine D dus toxisch, zelfs dodelijk zijn. Zo stierven in de Verenigde Staten enkele mensen nadat ze melk hadden gedronken waaraan per ongeluk een veel te grote hoeveelheid vitamine D was toegevoegd
In onze gewesten is het vrijwel onmogelijk om toxische hoeveelheden vitamine D3 binnen te krijgen via voedingssupplementen. Vitamine D3 heeft pas toxische effecten bij serumwaarden van 250 nmol calcidiol per liter of meer. Dergelijke waarden worden pas bereikt bij chronisch gebruik van meer dan 10.000 IE (250 µg) vitamine D3 per dag, honderd maal de huidige aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor volwassenen.
Aangezien voedingssupplementen in onze gewesten maximaal 5 microgram per dag mogen bevatten, is het risico op overdosering van vitamine D3 door het gebruik van een voedingssupplement, mits men zich aan de aanbevolen dosering houdt, in onze gewesten daarom uitgesloten. Wel is het denkbaar dat, als een combinatiepreparaat van vitamine A en D wordt gebruikt, er een overdosering van vitamine A wordt ingenomen.
- Volgens recent onderzoek in het Zweedse Karolinska Instituut is men tot de vaststelling gekomen dat vitamine D de mogelijkheid bezit om geneesmiddelen af te breken en dus de uitwerkingen ervan sterk kan beïnvloeden. Eenvoudig uitgedrukt, wil dit zeggen dat de kans groot is dat men in de zomer grotere hoeveelheden van dezelfde medicatie moet innemen dan in de winter om hetzelfde effect te verkrijgen.
We hebben reeds meermaals de nodige aandacht aan dit onderwerp besteed. Hieronder vind je er enkele links van ...
- Vermijd een vitamine D gebrek.
- Het wintert: denk aan rood kleurlicht, of aan extra Vitamine D innamen.
- Mensen blijven alsmaar kwik in onze voeding, verbruikersproducten en geneesmiddelen aanvaarden.
- Over 'genees'-middelen 2: Hoe je bijna elke aandoening zelf kunt genezen - zonder medicatie.
- Hoe (on)gezond is melk?
- Vitamine K2 kan hart- en vaatziekten helpen.